Intern salderen: berekening of oordeel provincie?

26 oktober 2022

Sinds de Logtsebaan-uitspraak¹ is duidelijk dat voor intern salderen geen vergunningplicht bestaat. Voor intern salderen zijn er twee routes mogelijk, een eigen Aerius-berekening of het aanvragen van een positieve weigering. Hierna ga ik in op een recente uitspraak van de Rechtbank Gelderland², waarin de rechtbank een oordeel velt over de juridische waarde van zo’n positieve weigering.

Intern salderen

Als een (agrarisch) bedrijf zo wordt aangepast dat het niet méér stikstofdepositie veroorzaakt ten opzichte van de referentiesituatie, dan spreken we van intern salderen. Dit kan bijvoorbeeld door bij uitbreiding van een bedrijf emissiearme technieken toe te  passen.

Eigen Aerius-berekening

Met het rekenprogramma Aerius kan de ondernemer een vergelijking (laten) maken tussen de stikstofdepositie van de uitbreiding en/of wijziging en de referentiesituatie. Volgt uit de berekening een uitkomst van 0,00 mol/ha/j of lager, dan is sprake van intern salderen. Deze berekening volstaat, maar geeft wel veel onzekerheid. De rechtbank Gelderland bevestigt dit. Later kan discussie ontstaan over de gehanteerde rekenmethode of gewijzigd beleid. Volgens de rechtbank is van die onzekerheid geen sprake als de ondernemer kiest voor de route van de positieve weigering.

Positieve weigering

De route van de positieve weigering werkt als volgt. Een ondernemer verzoekt de provincie om een natuurvergunning te verlenen voor zijn project/uitbreiding. De provincie zal oordelen dat er geen vergunningplicht is en de aanvraag weigeren. Het besluit tot weigering noemen we een positieve weigering.

Rechtbank Gelderland

In de uitspraak speelde het volgende. Een kalverhouder had een natuurvergunning aangevraagd voor de herbouw van één van zijn stallen en wijziging in dieraantallen in vier stallen. Het totaal aantal vleeskalveren neemt af. De provincie weigerde de vergunning, omdat de stikstofneerslag niet toenam. De kalverhouder wilde een natuurvergunning krijgen en niet slechts een positieve weigering, omdat een positieve weigering minder rechtszekerheid zou geven.

De rechtbank denkt daar anders over. De positieve weigering is een besluit, waarin de provincie oordeelt dat voor het project geen vergunning vereist is. Tegen dit besluit kan bij de bestuursrechter worden opgekomen. Dat een positieve weigering kan worden aangevochten, betekent ook dat het besluit in rechte vast kan komen te staan en dat daarvan in een latere procedure uitgegaan moet worden. Op grond hiervan komt de rechtbank tot de conclusie dat een positieve weigering evenveel rechten geeft als een verleende natuurvergunning.

Onzekerheid emissiearme stallen

Een aandachtspunt is wel dat de mogelijkheden voor intern salderen beperkt zijn door de recente uitspraken van de Raad van State. Volgens de Raad van State bestaat onzekerheid of emissiearme stallen wel doen wat ze beloven. Uit de recente uitspraken volgt dat provincies bij de verlening van een natuurvergunning voor staltypen A1.13, A1.23 en A1.28 niet meer uit mogen gaan van de lagere emissiefactoren³.

Conclusie

Dat een positieve weigering dezelfde rechten geeft als een verleende natuurvergunning kan een reden zijn om bij intern salderen deze route te bewandelen. Tegen een positieve weigering staat bezwaar en beroep open. Dat ervaren ondernemers soms als nadeel van deze route.

Laat je als agrarisch ondernemer in elk geval goed informeren bij intern salderen.

Heb je vragen? Neem dan contact met ons op.

¹ ECLI:NL:RVS:2021:71
² ECLI:NL:RBGEL:2022:5829
³ Emissiefactoren in de Regeling ammoniak en veehouderij (Rav)