Blijft een schuldigerkenning straks fiscaal nog interessant?

10 maart 2020 | Door:  Jasper Gorter

Een veel gebruikte manier om fiscaal voordelig vermogen over te dragen naar de volgende generatie is de schuldigerkenning, ofwel de schenking op papier. Ouders schenken een bedrag aan hun kind(eren) en lenen dit bedrag meteen weer terug. Het kind krijgt een (rentedragende) vordering op de ouders. Die vordering is pas opeisbaar bij het overlijden van de ouders. De ouders krijgen een schuld aan het kind. Het vermogen van de ouders neemt af, het vermogen van de kinderen neemt toe. Voorwaarde is dat de schenking wordt vastgelegd in een notariële akte. Ook moeten de ouders jaarlijks 6% rente betalen aan de kinderen gedurende de gehele looptijd van de lening.

Voordeel schenk- en erfbelasting

De tarieven voor de schenk- en erfbelasting zijn gelijk. Over een schenking die kinderen van hun ouders ontvangen is na aftrek van een vrijstelling van 5.515 euro (2020) 10% schenkbelasting verschuldigd. Bedraagt de schenking meer dan 126.723 euro (2020), dan wordt dit meerdere tegen het hogere tarief van 20% belast. Als een ouder overlijdt, zijn dezelfde tarieven van toepassing, alleen geldt er bij het overlijden een hogere vrijstelling: 20.946 euro (2020). Je realiseert dus een voordeel op de erfbelasting: je schenkt tegen een lager tarief dan waartegen de toekomstige erfenis wordt belast. Bij een schuldigerkenning hevelen de ouders belastingvrij vermogen over door de jaarlijkse rentebetaling van 6%. Dit vergroot het belastingvoordeel. 

Box 3-voordeel

De ouders hebben een schuld in box 3. Daardoor besparen zij met een schuldigerkenning onder de huidige wetgeving over het algemeen 1,26% tot 1,58% aan box 3-heffing. Voorwaarde is dat zij tegenover de schuld ook voldoende box 3-vermogen hebben staan. Omdat een kind vaak nog niet vermogend is, betaalt het kind over de vordering op de ouders mogelijk minder belasting dan de ouders besparen. Dus: op familieniveau kun je belasting besparen in box 3.

Effecten wijziging box 3-heffing

Het kabinet wil het heffingssysteem in box 3 vanaf 2022 aanpassen. Een nieuw wetsvoorstel moet voornamelijk spaarders tegemoetkomen in verband met hun lage rendement op spaarrekeningen. In het plan is niet meer de hoogte van het vermogen van belang, maar de samenstelling ervan. De besparing voor de ouders is in het nieuwe stelsel beperkt tot per saldo 1%. Spaargeld levert een forfaitair inkomen op van 0,09%, overige bezittingen een forfaitair inkomen van 5,33%.

De vordering die het kind op de ouders heeft, valt onder ‘overige bezittingen’. Bij een tarief van 33% levert dat een belastingdruk op van 1,76%. Als de plannen worden ingevoerd wordt de papieren schenking op familieniveau minder voordelig. De schuldigerkenning wordt immers in principe tegen een hoger tarief belast bij kinderen dan de aftrek bij de ouders.

Effecten wijziging forfaits

Naast de voorgestelde wijzigingen in het heffingssysteem van box 3 wordt gesproken over het wijzigen van de forfaits in de schenk- en erfbelasting en in de inkomstenbelasting. Het te betalen rentepercentage over schuldigerkenningen is afhankelijk van deze forfaits. Bij een verlaging van het genoemde percentage van 6% wordt de schuldigerkenning toegankelijker. De uitstroom van liquide middelen is lager, maar het fiscale voordeel wordt hierdoor ook kleiner. De jaarlijkse belastingvrije vermogensoverheveling neemt hierdoor namelijk af. Ook deze wijziging kan dus negatieve impact hebben op schuldigerkenningen.

Conclusie

Een schenking op papier wordt minder aantrekkelijk bij een invoering van de plannen. Het box 3-voordeel op familieniveau slaat om naar een nadeel op familieniveau. Het fiscale voordeel moet dan komen uit de voordelen in de schenk- en erfbelasting. Deze fiscale voordelen worden ook verkleind bij een verlaging van het forfait/rentepercentage dat je moet betalen over de schuldigerkenningen.

Al met al is het van belang om per geval te beoordelen of een schuldigerkenning nog wel fiscaal aantrekkelijk is of dat je wellicht beter contant kunt schenken. Dit is geheel afhankelijk van de omvang en de samenstelling van de vermogens van de ouders en de kinderen. Meer weten? Neem contact op met een van de estate planners van Alfa.