“Wij helpen bedrijven om ‘impactondernemingen’ te worden”
16 juli 2020 | Door: Carl Drenth
Steeds meer bedrijven willen aan de slag met gezond, eerlijk en duurzaam ondernemerschap. Maar waar begin je als bedrijf, wat is er nodig, hoe krijg je blijvende resultaten? In het hoge noorden van Nederland denkt Jan Willem Wennekes van Bries graag mee over dit soort vraagstukken. Ondernemers met een impactonderneming ondervinden namelijk vaak meer tegenwind op hun pad dan ‘gewone ondernemers’, onder meer vanwege financieringsproblemen. Voor Jan Willem Wennekes aanleiding om ook een overkoepelende ‘ondernemersvereniging’ in Noord-Nederland op te richten – Impact Noord – die impactondernemingen met elkaar verbindt.
Jan Willem Wennekes studeerde Kunstmatige Intelligentie en wijsbegeerte, en had zijn eigen ontwerpbureau totdat hij zes jaar geleden met twee compagnons Bries startte. “Binnen mijn ontwerpbureau schoof ik steeds meer op van grafisch naar sociaal ontwerp. Ik was namelijk heel veel bezig met maatschappelijke trends en ontwikkelingen, om groepen mensen met elkaar te verbinden. Dat past bij mij. In die tijd heb ik met mijn medeoprichters, Rik en Alexandra, uitgebreid gebrainstormd over hoe wij – vanuit ons gedeelde idealisme – samen een bedrijf zouden kunnen opzetten, om wereldverbeterend te ondernemen.”
Impactonderneming
Jan Willem: “Drie maanden later, na stevige discussies over de vraag wat voor bedrijf we nu precies wilden zijn, hadden we het plaatje scherp. Bries staat voor gezond, eerlijk en duurzaam ondernemerschap, waarbij ‘gezond’ staat voor ‘in balans’ (als in gezond voor de wereld) en ‘eerlijk’ voor ‘rechtvaardig voor elke schakel in de keten’. Het onderdeel duurzaamheid kleuren we zowel in vanuit ecologisch perspectief als vanuit toekomstbestendigheid. Zo is het onze missie geworden om andere ondernemingen te helpen impactondernemingen te worden of om daarin te versnellen.” Bries kiest overigens heel bewust voor de term impactonderneming in plaats van sociale onderneming: “Met ‘sociale onderneming’ refereer je vooral aan het sociale aspect, terwijl wij juist de bredere impact – dus inclusief de ecologische voetafdruk en de toekomstbestendigheid – willen benadrukken.”
Warmdraaien
Nadat de drie oprichters hun bedrijfsplannen breed had uitgedragen in hun netwerk, kwamen de eerste opdrachten binnen. “Niet dat die nu gigantisch waren, maar ze boden ons wel de mogelijkheid om warm te draaien met ons bedrijf.” In die tijd meldden zich ook spontaan de eerste mensen die graag mee wilden doen. “Aanvankelijk waren dat zelfstandigen die met en onder onze naam wilden werken, later werd het zo druk dat mensen werden aangenomen.” Wat Jan Willem op dat moment nog niet wist, was dat het jaar 2015 een vreselijke periode zou inluiden voor hem en zijn vrouw. Hun dierbare zoon Mees werd opnieuw ziek (net als in 2013) en overleed. Dat zette – volstrekt begrijpelijk – alles volkomen ‘on hold’.
Jan Willem: “In dat jaar 2013 stond ik ook gevoelsmatig op een kruispunt: kies ik ervoor om mijn ontwerpbedrijf opnieuw leven in te blazen, of ga ik volle bak voor Bries? Het ziek worden van Mees voelde voor ons zó diep onrechtvaardig. Dat heeft er bij mij voor gezorgd dat ik zingeving – bij alles wat ik doe – steeds belangrijker vind. Ik wil werken aan een rechtvaardige wereld. Ik ben daarom ook elke dag dankbaar dat ik gekozen heb voor Bries. Uiteindelijk was de afweging ook simpel: als ontwerpbureau maak je wel mooie plaatjes, maar daar maak je de wereld niet beter mee.” Op dit moment helpt het bureau (aankomende) impactondernemingen onder meer met advies en strategie, organisatie van evenementen, innovatieve projecten en onderzoek, maar ook de geldstromen binnen de onderneming worden onder de loep genomen.
Onconventionele denkers en verbinders
De idealistische instelling van Bries trekt ook een bepaald slag medewerkers aan – type wereldverbeteraar, optimistisch, ieder met zijn of haar eigen kwaliteiten en specialisme. “Het is echt een specifiek type mensen dat uit zichzelf naar ons toe komt. Het zijn onconventionele denkers en verbinders, vanuit verschillende achtergronden. Stuk voor stuk zijn het mensen die achter onze visie staan, met wie het fijn samenwerken is. Wij werken hier met verschillende teams, onder andere op het gebied van communicatie, subsidies, aanbestedingen, etc. Die teams werken uiteraard voor onze klanten, maar ze helpen elkaar onderling ook met allerhande zaken. Dat zorgt voor een positieve bedrijfscultuur.”
Gelijke monniken, gelijke kappen
Bries was eerder een vof, met Jan Willem en zijn medeoprichters als vennoten. Geleidelijk kwamen er steeds meer zelfstandigen bij. Jan Willem: “Op een gegeven moment hebben we toen tegen elkaar gezegd dat het niet langer goed voelde om met ons drieën ‘de baas’ te zijn. We doen het werk hier tenslotte met álle mensen samen. Daarom hebben we er een coöperatie van gemaakt, waarbij we voor een symbolisch bedrag de namen en website hebben verkocht aan de groep waar we nu in zitten. Als je gelijkwaardigheid wilt, moet je daar ook naar willen handelen – practice what you preach! Daarom kent onze organisatie dus ook een heel platte structuur.”
Impact Noord
Jan Willem Wennekes heeft zijn speelveld inmiddels verbreed en er een nieuwe dimensie aan toegevoegd. Doordat Bries zich verder ontwikkelde en het netwerk groeide, ontstond het idee voor een platform voor impactondernemers. Die gedachte leidde in 2018 tot de oprichting van Impact Noord, waar ook Alfa bij betrokken werd. Inmiddels hebben ruim 50 bedrijven, van klein tot groot, zich hierbij aangesloten (inclusief Bries). Jan Willem: “Carl Drenth van Alfa Groningen is penningmeester en ik ben aangesteld als directeur. Vanuit Impact Noord ondernemen wij allerlei activiteiten om (impact)ondernemers met elkaar te verbinden, zoals onze Impact Cafés. Daar spreekt dan bijvoorbeeld iemand over ondernemerschap of over de financieringsmogelijkheden van een impactonderneming. Ook organiseren we avondcolleges met een academisch tintje in samenwerking met de Hanzehogeschool en de Rijksuniversiteit Groningen.”
Het stedelijk netwerk Regio Groningen-Assen maakte recent bekend dat zij Impact Noord een subsidie verstrekt, waarmee zij twee jaar vooruit kan. De subsidie wordt ingezet voor een extra professionaliseringsslag, meer zichtbaarheid en vergroting van het draagvlak voor impactondernemen. “We zijn hier erg blij mee; het is een mooie opsteker in deze tijd!”, aldus Jan Willem Wennekes.
Netwerkeffect
“Tijdens de evenementen die we organiseren, wordt ‘de verborgen kracht van het netwerk’ geactiveerd,” vertelt Jan Willem met een glinstering in zijn ogen. Tijdens deze netwerkmomenten zoeken impactondernemers elkaar op en wisselen ze ervaringen met elkaar uit. Maar dat niet alleen; ze gaan ook klant worden bij elkaar. Het zijn namelijk allemaal ondernemers die het goede willen doen, die hier medestanders vinden. Dus stel bijvoorbeeld dat ze een volgende keer een cateraar nodig hebben, dan kiezen ze bewust voor een cateraar uit dit netwerk. Dat is een groot verschil met hard core ondernemersnetwerken, waarin het puur gaat om elkaar omzet toeschuiven. De collectieve, idealistische gedachte werkt hier heel sterk door.”
Boekhouding impactonderneming
“Voor Alfa is de betrokkenheid bij Impact Noord ook interessant, omdat deze impactondernemers met vragen bij hen komen die ze anders nooit hadden gekregen. Dat zijn bijvoorbeeld vragen over de wijze waarop ze hun boekhouding of juridische structuur moeten inrichten, als die maatschappelijke missie hun hoogste doel is. Voor Alfa is dit daarom ook een mogelijkheid om extra kennis op te bouwen over de optimale inrichting van de boekhouding van impactondernemers. Misschien zou je hen wel de boekhouder van de nieuwe economie mogen noemen.” Nog afgezien daarvan is er ook nog een mooi initiatief ontplooid in de vorm van het gezamenlijk opgerichte administratiekantoor ‘Namber’, waar mensen met een psychische stoornis administraties van klanten verwerken.
Rol Alfa
Alfa doet zowel de boekhouding en het jaarwerk voor Bries als voor Impact Noord. Jan Willem: “Vanuit Alfa krijgen we daarnaast ook advies over de fiscale en juridische structuur en het jaarwerk wordt gedaan. Wat ik persoonlijk heel prettig vind? Dat is het contact met Carl en zijn collega’s en hun oprechte betrokkenheid bij onze zaak – en dan heb ik het zowel over Bries als over Impact Noord. Als we vragen hebben, krijgen we een concreet, helder antwoord in plaats van kromtaal in wollige volzinnen. Dat helpt ons om snel de juiste beslissingen te kunnen nemen. Daarnaast is hier ook een goede vriendschap tussen mij en Carl uit voortgekomen, wat onze samenwerking nog plezieriger maakt.”
De in dit artikel getoonde foto's zijn gemaakt vóór de coronacrisis, er werd nog geen rekening gehouden met de anderhalvemetersamenleving.
Bezoek de website van Buro Bries voor meer informatie.
