Opnieuw wijzigingen bedrijfsopvolgingsfaciliteiten op komst
24 april 2024 | Door: Dick Leeuw
De bedrijfsopvolgingsregeling voor schenk- en erfbelasting is bedoeld om te voorkomen dat de voortzetting van het bedrijf moeilijker of zelfs onmogelijk wordt door het betalen van schenk- of erfbelasting. Per januari 2024 is de regeling op enkele punten aangepast. Vorige jaar beschreven wij in twee artikelen de gevolgen voor ondernemers en dga’s. Ook per 2025 zullen de faciliteiten wijzigen. In een zogenoemde internetconsultatie is een reeks nieuwe voorgenomen wijzigingen bekendgemaakt die per 1 januari 2026 moeten ingaan. Op dit consultatiedocument kan iedereen inhoudelijk reageren tot en met 19 mei 2024. Deze consultatie dient als basis voor de in het pakket Belastingplan 2025 op te nemen wijzigingen. Het kabinet wil namelijk met Prinsjesdag met maatregelen komen die de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en doorschuifregeling (DSR) eenvoudiger en robuuster maken. In dit artikel worden de hoofdlijnen van de voorgestelde wijzigingen weergegeven.
De BOR en DSR beperkt tot 5 procent gewone aandelen
Vorig jaar werd aangekondigd dat de regelingen worden beperkt tot reguliere aandelen met een minimaal belang van 5 procent in het geplaatste kapitaal. Ook zogenoemde tracking stocks worden uitgesloten van de BOR en de DSR. Tracking stocks zijn aandelen die niet volledig meedelen in de winstgerechtigdheid en liquidatieopbrengst van de vennootschappen en die een bijzondere gerechtigdheid kennen met betrekking tot een of meerdere vermogensbestanddelen. Afhankelijk van de situatie kan dit probleem waarschijnlijk worden opgelost. Er komt ook een overgangsregeling voor bepaalde gevallen. Doel van de overgangsregeling is dat de bezitsperiode van de tracking stocks en de bezitsperiode van de gewone aandelen in de (af)gesplitste vennootschap bij elkaar mogen worden opgeteld voor de toets aan de bezitseis, als de (af)splitsing uiterlijk op 31 december 2027 heeft plaatsgevonden. Deze aanscherping van de regeling moet ingaan per 1 januari 2026.
Tegengaan rollator-opvolging
De BOR is bedoeld voor 'reële bedrijfsopvolgingen', namelijk de overdracht van een onderneming die enige tijd door de erflater of schenker werd gedreven aan zijn opvolger, waarbij deze onderneming door de opvolger als ondernemer enige tijd wordt voortgezet. Dit is wettelijk ingevuld via de bezitstermijn van minimaal een jaar (bij overlijden) of minimaal vijf jaar (bij schenken) voorafgaand aan de overdracht en het voortzettingsvereiste, waarbij de opvolger de verkregen onderneming na de verkrijging nog vijf jaar moet voortzetten. De voorwaardelijke vrijstelling van de BOR wordt definitief als aan de voortzettingstermijn is voldaan. Door op latere leeftijd toe te treden tot een onderneming of aandelen in een onderneming te kopen, kan niet-ondernemingsvermogen worden omgezet in ondernemingsvermogen. Hierdoor kan de bedrijfsopvolgingsfaciliteit worden gebruikt door na de bezitstermijn van vijf jaar een onderneming te schenken. Deze termijn bedraagt een jaar als de onderneming bij overlijden overgaat. Het voorstel is nu om de bezitstermijn te verlengen als er een onderneming twee jaar na het ingaan van de AOW wordt gestart in geval van overlijden, en bij een schenking na zes jaar na het bereiken van de AOW-leeftijd. De verlenging bedraagt zes maanden voor ieder jaar dat de hiervoor genoemde 'uiterste' startdatum wordt overschreden. Bij een schenking in 2026 is vanwege de normale bezitstermijn van vijf jaar de eerste verlenging van de bezitstermijn aan de orde bij een leeftijd vanaf 74 jaar (namelijk de AOW-gerechtigde leeftijd van 67 jaar voor 2026 plus twee jaar plus vijf jaar bezitstermijn). Bij een vererving in 2026 op een leeftijd van 80 jaar geldt een bezitstermijn van 6,5 jaar, of bij een schenking op een leeftijd van 85 jaar geldt een bezitstermijn van 11 jaar. Voor dit voorstel is geen overgangsrecht opgenomen. Wordt je in 2026 74 jaar of ouder, dan kan het gezien de beoogde inwerkingstredindsdatum van 1 januari 2026 verstandig zijn om de bedrijfsoverdracht te vervroegen.
Tegengaan dubbel-BOR schenkingen
Bij de dubbel-BOR schenken ouders bijvoorbeeld hun bedrijf aan hun kind, kopen dit vervolgens terug waarna ze dit wederom via de BOR schenken aan het kind. Omdat er ook andere varianten van dubbel-BOR mogelijk zijn, wordt een antimisbruikbepaling voorgesteld. Deze is van toepassing voor alle situaties waarin iemand een onderneming verkoopt en deze later weer met toepassing van de BOR erft of geschonken krijgt. Kortgezegd, de BOR kan niet worden toegepast door de verkoper van een onderneming tot een bedrag van de koopsom als hij de onderneming teruggeschonken krijgt. Ook deze regeling moet op 1 januari 2026 ingaan.
Versoepeling bezit- en voortzettingseis
Naast versobering/anti-misbruikbepalingen, zijn er ook belangrijke versoepelingen van de bezits- en voortzettingseis opgenomen. Zo wordt het makkelijker gemaakt om een onderneming te herstructureren in de bezitsperiode en in de voortzettingsperiode zonder dat dit gevolgen heeft voor de BOR(-vrijstelling). Als de juridische vorm van de onderneming verandert (verandering van de structuur of verandering van de rechtsvorm), hoeft dit geen belemmering te zijn voor de BOR. Ook zal, onder nog nader te bepalen voorwaarden, geen nieuwe bezitstermijn starten als een nieuwe onderneming wordt gestart na overheidsingrijpen.
Hoe verder
Volgend jaar en in 2026 zullen de bedrijfsopvolgingsfaciliteiten op belangrijke onderdelen wijzigen. Sommige wijzigingen kunnen gunstig uitpakken, terwijl andere juist nadelige gevolgen kunnen hebben. Ondernemers die in 2026 74 jaar of ouder worden, en recent een onderneming zijn gestart, moeten nadenken over een bedrijfsoverdracht uiterlijk op 31-12-2025.
Overigens staan de hierboven beschreven wijzigingen nog niet vast. Wil je weten wat de aankomende (mogelijke) wijzigingen voor jou betekenen? Of wil je weten wat verstandig is om dit jaar aan acties te ondernemen? Neem dan contact op met één van onze adviseurs.
