Begrijp de verschillende vormen van pacht

7 augustus 2024 | Door:  Tjard in 't Veld

Als agrarisch ondernemer weet je hoe belangrijk het is om de juiste afspraken te maken over het gebruik van landbouwgrond. Door veranderingen in regelgeving en de toegenomen vraag naar grond wordt dit steeds belangrijker.

In dit artikel leggen we kort uit wat pacht is, welke vormen er zijn en waar je in vogelvlucht op moet letten om fiscale en juridische risico’s te voorkomen.

Wat is pacht?

Pacht is een overeenkomst waarbij een eigenaar (verpachter) landbouwgrond verhuurt aan een gebruiker (pachter). Deze overeenkomst regelt hoe lang en onder welke voorwaarden de pachter de grond mag gebruiken. Er zijn verschillende vormen van pacht, elk met zijn eigen kenmerken en gevolgen:

Belangrijke fiscale aspecten

Het kiezen van de juiste pachtovereenkomst heeft ook fiscale gevolgen, vooral voor de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en de landbouwvrijstelling.

De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) levert belastingvoordeel op bij bedrijfsopvolging. Sommige pachtvormen kunnen dit voordeel in gevaar brengen. De landbouwvrijstelling zorgt ervoor dat winst uit de agrarische waardestijging bij overdracht van landbouwgrond onder voorwaarden vrijgesteld is van belastingheffing. Ook dit kan beïnvloed worden door de gekozen pachtovereenkomst.

Vanaf 2024 tellen verhuurde of verpachte onroerende zaken niet meer mee als ondernemingsvermogen voor de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR), behalve bij teeltpacht voor vruchtwisseling.

Dit heeft gevolgen voor landbouwgronden, die wel op de balans van de over te dragen onderneming staan, maar aan anderen worden verpacht. Om problemen bij de bedrijfsopvolging te voorkomen, kan aan de volgende oplossingen gedacht worden:

• Teeltpachtovereenkomst: Sluit een teeltpachtovereenkomst en registreer deze bij de Grondkamer.
• Verpachting stoppen: Stop de verpachting ruim vóór de bedrijfsopvolging.
• Overdracht: Overweeg de gronden tegen de marktwaarde over te dragen, zodat ander ondernemingsvermogen met BOR-voordelen kan worden geschonken.

Het verkeerd kiezen van een pachtovereenkomst kan leiden tot ongewenste juridische en fiscale gevolgen. Een reguliere pachtclaim kan bijvoorbeeld betekenen dat de pachter sterke rechten krijgt, wat niet altijd wenselijk is voor de verpachter. Bovendien kan het fiscale voordelen in gevaar brengen.

Welke overeenkomst is het meest geschikt?

Aan elke overeenkomst zitten zowel voor de pachter als de verpachter voor- en nadelen. Weten welke overeenkomst het beste bij jouw situatie past? Of heb je hulp nodig bij het opstellen van een pachtovereenkomst? Wij kunnen je helpen om de beste pachtvorm te kiezen en je wegwijs te maken in de juridische en fiscale gevolgen.