Ramadan op de werkvloer. Hoe ga je daarmee om?
22 maart 2023
Op 22 maart 2023 is de Ramadan begonnen. Deze vastentijd voor moslims duurt 29 of 30 dagen en kan impact hebben op het functioneren van medewerkers die hieraan meedoen. Hoe ga je daar als werkgever en werknemer mee om? Zijn er specifieke regels of richtlijnen om rekening mee te houden? In de praktijk is vooral goed werkgeverschap en goed werknemerschap leidend in deze periode.
Tijdens de Ramadan drinken en eten moslims niet tussen zonsopkomst en zonsondergang. In die tijd gaat het normale werkproces gewoon door. Daarom kan de vastenmaand behoorlijk zwaar zijn, vooral als deze in de zomerperiode plaatsvindt en de dagen lang en soms ook warm zijn. Het vasten en het gewijzigde dagritme (maaltijden vinden plaats na zonsondergang) kunnen leiden tot een vermindering van concentratie en tot slaapgebrek. Zeker bij fysiek zware arbeid kan dit zijn tol eisen. Het is duidelijk dat moslim-werknemers hierop willen inspelen. Bijvoorbeeld door een tijdelijke aanpassing van hun werk- en rusttijden. Zijn er specifieke regels waarmee je dan als werkgever rekening moet houden?
In principe hoef je als werkgever niet allerlei speciale maatregelen te treffen voor vastende medewerkers. Voorkeursbehandelingen of uitzonderingsposities –voor welke groep medewerkers dan ook– leiden niet zelden tot onrust op de werkvloer. Als goede werkgever probeer je echter wel rekening te houden met gerechtvaardigde belangen en behoeften van jouw medewerkers. Daar vaart iedereen wel bij. Dit betekent bijvoorbeeld dat je begrip toont, vastende medewerkers op hun verzoek eerder –of juist later– laat beginnen, een pauze laat overslaan –of verschuiven–, fysiek zwaardere werkzaamheden uitstelt en een voorbeeld bent voor niet-vastende werknemers in coulant gedrag ten opzichte van vastende collega’s.
Daar staat tegenover dat je als werkgever mag verwachten dat vastende medewerkers hun werk zo goed mogelijk (blijven) uitvoeren, bijvoorbeeld door voor voldoende rustmomenten in hun dag- en nachtritme te zorgen of een vrije dag op te nemen als dit nodig is.
Zijn er dan helemaal geen ‘harde’ regels? Indien een CAO van toepassing is op de dienstverbanden van jouw medewerkers, kunnen daarin afspraken staan over religieuze feestdagen van medewerkers, maar ook over werk- en pauzetijden. Ook de Arbeidstijdenwet voorziet in kaders voor de afspraken die je met medewerkers kunt maken over hun arbeidstijden. Bij een volledige werkdag mag je bijvoorbeeld geen pauze overslaan.
In de Ramadan is dus vooral de vraag hoe je als goed werkgever en als goed werknemer met elkaar omgaat, waarbij de Arbeidstijdenwet en –indien van toepassing– een CAO kaders verschaffen waarbinnen je samen afspraken maakt.
Lees de recent gepubliceerde berichten over Salaris en Personeel.