Vraag maar raak: De oudedagsverplichting

12 oktober 2023 | Door:  Frank Kerkhof

Beste Alfa,

Ik , Alex Schut, ben al 30 jaar lang de trotse DGA van een elektricien bedrijf en exploiteer deze vanuit een BV structuur. Ik bouwde jarenlang mijn eigen pensioen op in eigen beheer in de BV. Deze heb ik in 2018 uiteindelijk om laten zetten in een oudedagsverplichting (ODV), vanwege de Wet uitfasering pensioen. In 2026 bereik ik mijn pensioengerechtigde leeftijd en ontvang ik vanaf dat moment jaarlijks een ODV-uitkering. Doordat ik jarenlange fysieke arbeid heb verricht, gaat het minder goed met mijn gezondheid dan gehoopt.

Nou is mijn vraag aan jou: wat gaat er gebeuren met deze ODV, wanneer ik de pensioenleeftijd heb bereikt en wat gebeurt er met de ODV wanneer ik overlijd?

Beste Alex,

De oudedagsverplichting (ODV) is nog een onderbelichte fiscale wetgeving, doordat deze pas in 2017 is opgenomen in de wet. Wat goed en logisch dus dat je komt met jouw vragen hierover. Ik licht eerst de ODV toe en zal daarna specifieke situaties uitlichten.

ODV

Door de uitfasering pensioen wet in eigen beheer, die in werking is getreden op 1 april 2017, is het niet meer mogelijk om pensioen op te bouwen in eigen beheer of te doteren in de bestaande pensioenvoorzieningen. De meeste DGA’S kozen ervoor om deze pensioenvoorziening om te zetten in een ODV.

De ODV is een verplichting die de BV heeft om jou gedurende 20 jaar te betalen in jaarlijkse (vergelijkbare) bedragen. Deze wordt jaarlijks opgerent tegen de wettelijke voorgeschreven rente. Ook is over de jaarlijkse uitkering loonbelasting verschuldigd vanuit de BV die de uitkering doet. Je hebt als DGA tot de AOW-leeftijd is bereikt de mogelijkheid om de ODV geruisloos om te zetten in een lijfrente door deze te storten bij een verzekeraar of bank. Deze ODV moet in 20 jaar worden uitgekeerd. Hier kan niet van worden afgeweken.

ODV bij in leven zijn van de DGA
Twee maanden na het bereiken van de AOW-leeftijd moet de ODV uitkeren aan jou als DGA. Er kan ook  eerder gebruik worden gemaakt van de ODV.  Je mag de uitkering ook al vijf jaar voor het bereiken van de AOW-leeftijd in laten gaan. Vanaf dit moment is de ODV-uitkering ook weer 20 jaar plus de jaren voordat de AOW-leeftijd is bereikt. In het geval van vijf jaar voor de AOW-leeftijd is deze 25 jaar.

ODV na overlijden van de DGA

Wanneer je komt te overlijden, moet de uitkering worden geërfd door jouw erfgenamen om de revisierente van 20% te voorkomen. Deze rente komt dan boven op de loonheffing die betaald moet worden door het loon uit vroegere dienstbetrekking. De erfgenaam die de uitkering erft, moet de looptijd van 20 jaar afmaken. Dus wanneer deze al 10 jaar is uitgekeerd aan jou, moet de ODV nog 10 jaar worden uitgekeerd aan jouw erfgenamen.

In eerste instantie is de ODV vrijgesteld van erfbelasting als deze wordt geërfd door jouw erfgenamen. Er is dan sprake van een zuivere ODV. De ODV wordt onzuiver als er niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden. Dit kan gebeuren wanneer er bij overlijden sprake is van een wettelijke verdeling. Bij het overlijden van de DGA komt de ODV toe aan de langstlevende. Hierdoor maakt de waarde van de ODV onderdeel uit van de overbedelingsvordering die de kinderen hebben op de langstlevende. De kinderen zijn over deze vordering erfbelasting verschuldigd. In zo’n situatie kan erfbelasting voorkomen worden door een legaat op te nemen in het testament.

Door het legaat kan de ODV-uitkering toe komen aan één specifieke erfgenaam (de langstlevende in dit geval). Hierdoor valt de ODV niet onder de overbedeling en is er geen erfbelasting verschuldigd.

Conclusie

Wanneer je de pensioenleeftijd hebt bereikt, heb je twee maanden de tijd om de uitkering in te laten gaan. Vanaf jouw AOW-leeftijd moet je de ODV 20 jaar laten uitkeren, zowel aan jezelf of jouw erfgenamen. Kan er door omstandigheden niet meer worden uitgekeerd? Dan wordt er niet meer voldaan aan de voorwaarden en moet er erfbelasting worden betaald.

Iedere situatie is uniek. Ben je benieuwd naar jouw oudedagsverplichting? Neem dan contact met mij op.