“Als je hier werkt, moet je wel van bootjes houden”
24 januari 2019 | Door: Annemiek Pelle
Van Wijngaarden Marine Services biedt met haar uitgebreide vloot maritieme ondersteuning aan de baggerindustrie, offshorebedrijven (olie en gas), zeevaart en binnenvaart, maar ondersteunt ook bij de aanleg en onderhoud van windmolenparken op zee. Een niet alledaags familiebedrijf, met vijftien werkboten en circa zeventig medewerkers. Directeur Peter van Wijngaarden: “Als je hier werkt, moet je wel van bootjes houden. Ze hebben dan ook bijna allemaal wel een zeilboot of speedboat.”
Peter van Wijngaarden kan smakelijk vertellen over de weg die hij aflegde naar zijn huidige positie. Na de middelbare zeevaartschool ging hij in 2000 varen bij Van Wijngaarden Marine Services. Na anderhalf jaar vond de toen 22-jarige matroos de tijd rijp om kapitein te worden. “Als ik daar nu aan terugdenk, zeg ik: dat was jeugdige overmoed. Mijn oom en tante, aandeelhouders/eigenaren, vonden dat ik daar nog niet geschikt voor was. Jongens die al langer in dienst waren, kregen voorrang. Daarom vertrok ik in 2002 naar een kapitein/eigenaar met een zandzuiger voor de Nederlandse kust.
Na twee jaar werd dat schip verkocht en keerde ik terug naar Van Wijngaarden. In die twee jaar dat ik ‘weg was’, heb ik wel verschrikkelijk veel geleerd. Van de kapitein op dat schip heb ik zijn aanpakkersmentaliteit overgenomen, het ‘trekken van de kar’.”
In 2004 liet Van Wijngaarden een nieuwe boot bouwen; de Amstelstroom, haar eerste zeeschip met een Bureau Veritas-scheepvaartinspectie dat wereldwijd mocht varen. “Voor dat schip waren ze op zoek naar een maritiem officier, oftewel een stuurman-werktuigkundige in één persoon. Daar had ik op de zeevaartschool mijn papieren voor gehaald.
Na anderhalf jaar mocht ik wél kapitein worden; eerst op een klein scheepje, de oude Lingestroom, en in 2007 op de Amstelstroom. In 2009 heb ik twee nieuwbouwschepen begeleid aan de wal tijdens de afbouw. Vervolgens ben ik na het tekenen van een langdurig contract met het Britse ministerie van Defensie als kapitein met één sleepboot en een speciaal gebouwd ponton the Atlantic overgestoken naar de Falkland-eilanden. Een 46-daags reisje”, grinnikt Peter. In 2012 stopt hij met varen en komt hij er op kantoor bij in de functie van technical superintendent.
Financiering
Op dit moment heeft Van Wijngaarden 42 vaste medewerkers in dienst en een flexibele schil van circa dertig personen. Dat legt geen extra druk op zijn schouders. “Wij staan er als bedrijf gezond voor, mede doordat we in de loop der jaren altijd conservatief hebben gefinancierd, waarvan we nu de vruchten plukken.” Op de vraag waarin Van Wijngaarden
zich onderscheidt van hun naaste concurrenten, antwoordt hij resoluut: “Wij komen onze afspraken na. Dat trekken we door onze hele bedrijfsvoering heen; we doen wat we
beloven.”
Personeel uitdaging
Het hoofdstuk personeel is ook voor Van Wijngaarden een uitdaging. “Je kunt wel willen groeien qua vloot en diensten, maar daar moet je wel voldoende gekwalificeerd personeel voor kunnen krijgen en behouden. In de afgelopen drie jaar trokken we twintig nieuwe mensen aan, van wie er vijftien nu een vast contract hebben. De jongens die hier binnenkomen, hebben de zeevaartschool afgerond of komen hier 180 dagen stage varen. De helft van hen blijft hangen. De anderen komen binnen via uitzendbureaus. Helaas merken we wel dat de zeevaartopleidingen echt geënt zijn op de grote zeevaart, terwijl wij de kleinere zeesleepvaart zijn en veel op projecten zitten. Het bevalt de jongens op onze schepen; we hebben een goed verlofsysteem in Europa met vier weken op, vier weken af. Ze varen in hoofdzaak met Nederlandse officieren en buitenlandse matrozen, dus er zijn minimaal drie Nederlanders op een schip. Op alle schepen is er via een satelliet 24/7 internet, zodat ze dag en nacht kunnen skypen, appen en social media volgen terwijl ze van huis zijn. Tegelijkertijd maakt dat onze bedrijfsvoering natuurlijk ook veel gemakkelijker. We kunnen dag en nacht met de schepen communiceren en ook dag en nacht inbellen in systemen. Als er een storing optreedt, kunnen we met de bemanning meekijken en op afstand adviseren.
Veilig en duurzaam
Veiligheid en duurzaamheid zijn twee belangrijke rode draden in de strategie en werkwijze van het bedrijf. “We hebben op diverse fronten vrijwillige certificeringen behaald op onze schepen en onze kantoororganisatie. Alles wordt minimaal twee keer per jaar geaudit. Eind vorig jaar hebben we ook het ISM (International Safety Management Certificaat) ontvangen. Verplicht in de internationale zeevaart, níet voor schepen van onze grootte. Maar hiermee laten we wel zien dat veiligheid hier hoog in het vaandel staat. Ook zetten we stevig in op duurzaamheid. Zo maken we gebruik van constructieve aanpassingen bij nieuwbouw, bepaalde smeer- en hydrauliekoliën, specifieke afdichtingen en we hebben ook ons beleid en onze procedures hierop aangepast. Belangrijk, want de markt vraagt hier nu ook echt om.”
Andere roerganger
Zo’n drie jaar geleden nam Peter als tweede generatie Van Wijngaarden het roer over van grondlegger Wim. “We hebben toen een nieuwe koers uitgezet en ook het kantoorteam aanzienlijk vernieuwd en verjongd. Het opleidingsniveau is hard omhoog gegaan op de vloot en kantoor, en dat zie je terug in het doorpakken met procedures, certificering en niet bang zijn om een externe partij uit te nodigen om kennis mee te delen, in stukjes in te kopen en te herschrijven naar onze eigen organisatie. Met alleen maar jonkies red je het niet, daarom doen we ook nog graag een beroep op Wim (68) en zijn broer Gert-Jan (40 jaar marineofficier), die ook over heel veel ervaring beschikt. Kortom, we sturen met een heel jong fulltimer team (leeftijd tussen 24 en 39) de dagelijkse operatie aan, maar daarnaast hebben we een paar oude rotten, die in alle hectiek alle kruimels wel even goed opvegen.”
Ambassadeurs
“Het grootste kapitaal van ons bedrijf zit in onze medewerkers; dat zijn echt onze ambassadeurs naar buiten. Als ik een boot verhuur naar een klant op de Bahama’s, moet de bemanning op die boot het project waarmaken. Dat kan alleen als mensen een vast contract met Van Wijngaarden hebben. Alle schepen moet je zien als kleine BV’tjes met een kapitein als bedrijfsleider, met ondernemingsgeest. Zij hebben hun antennes en contacten, waardoor zij vroegtijdig weten waar projecten gaan spelen. Overigens, we hebben ervoor gezorgd dat alle schepen op dezelfde manier functioneren. Iedereen beschikt over dezelfde documenten en een stuurman kan dus zo overstappen van boot A naar boot B, omdat de administratie hetzelfde is.”
Meer dan de boekhouding
Van Wijngaarden ging drie jaar geleden over naar Alfa, waarbij Arie Droogendijk (klantbeheerder Alfa Gorinchem) de eerste contactpersoon is. “Ten opzichte van drie jaar geleden hebben we echt grote stappen gezet met onze boekhouding. Maar ook achter de schermen is er veel gebeurd; qua familiestatuut, BV-structuur, documentstromen en het voorbereiden van ons bedrijf voor de tweede generatie. Ik denk persoonlijk dat we voor Alfa een interessante klant zijn, onder meer vanwege de fiscale (zeevaart)regelgeving. En waar we eerst alles in eurootjes factureerden, gaan we de laatste jaren steeds meer over naar vreemde valuta. Arie kwam hier de afgelopen weken geregeld langs om die vreemdevalutaboekhouding goed op poten te krijgen. Ik denk dat hij daar op dit moment een hoop van leert”, grijnst Peter. “Ik ervaar het contact met hem als heel prettig.”
Activiteiten
Van Wijngaarden Marine Services is momenteel het meest actief op de renewable energymarkt; windmolenparken in de Noordzee en de Baltische zee. Ook het olie- en gassegment is belangrijk. Zo is het bedrijf in West-Afrika al een jaar actief op een olieveld. Daarnaast assisteert het bedrijf haar traditionele baggerklanten bij hun baggerwerkzaamheden en waterbouwkundige constructiewerken. Buiten de time charters om voert het bedrijf sleepwerk uit, dat voor een vast bedrag wordt aangenomen, met alle risico’s voor de sleepbooteigenaar. Peter van Wijngaarden:Dat zijn wel de spannendste klussen, want je komt overal en nergens. Het is voor ons het minst aantrekkelijk om te werken in politiek instabiele landen, zoals Tunesië, Libië en Egypte. Je hebt daar wel je eigen mensen zitten; daarom monitoren we die situatie met onze eindklanten continu. Onze kracht? Wij hebben onze vloot geografisch goed over de wereld verspreid. Toen we in 2012 in Europa nog midden in de crisis zaten, hebben we twee schepen naar het Caraïbisch gebied getransporteerd om daar de markt op te gaan zoeken. Dat is goed gelukt.