Ondernemer in beeld | Smits Zuivel B.V. | “Je kunt hier niet zomaar in een pannetje gaan staan roeren”

14 februari 2022 | Door:  Jelena Bajic

Zo’n vijftig zuivelfabrieken telt Nederland. En niet allemaal zijn ze van de grootte van FrieslandCampina, dat wereldwijd zelfs in de top-10 staat. Vaak komen zuivelproducten in de supermarkten van fabrieken die veel minder bekend zijn - maar des te meer gespecialiseerd. Zoals in ‘keukenzuivel’, de benaming voor crème fraîche en zure room. Het zijn de producten waar Smits Zuivel in Hellouw goed in is. “Voor de grote zuivelfabrieken is het volume van die producten gewoon te klein”, verklaart Johan Smits, die samen met echtgenote Patricia de leiding heeft.

Toch gaat er op jaarbasis zo’n vijf miljoen kilogram melk doorheen aan de Graaf Reinaldweg 2a in Hellouw, een dorpje tussen Gorinchem en Zaltbommel. Melk is ook waar de roots van Johan liggen. “Mijn vader was melkveehouder in Sliedrecht. Thuis hadden we ook al een boerderijwinkel. Mijn vader had al eens geïnvesteerd in een machientje om zuivel te maken. Toen hij onverwacht overleed is mijn broer verder gegaan met de koeien en ik met de zuivel.” De twee verhuizen naar Hellouw en beginnen met Smits Zuivel. De melk voor de producten koopt Johan deels in, het andere deel komt van de buurman met wie hij een VOF heeft.

Forse zuivelinstallatie

Inmiddels staat er een forse zuivelinstallatie. (Lachend: “Het is een beetje uit de hand gelopen!”) Johan: “We zijn vooral gespecialiseerd in keukenzuivel, crème fraîche, crème fraîche light en zure room. Die leveren we aan een paar grote supermarkten en aan Turkse klanten. Het gaat van potjes van 125 gram tot emmers van tien kilo. Voor de grote zuivelfabrieken zijn het producten die in volume te klein zijn. En het zijn ook nog eens heel specifieke producten. In België eten ze weer een ander recept dan in Nederland. Voor die fabrieken wordt het heel lastig om alles op maat te maken. En daar zijn wij dan weer goed in.”

Ook de productontwikkeling neemt Johan zelf ter hand. “Dan maak ik een paar proefmonsters en kiezen klanten de lekkerste uit. Of ze vragen of het wat dikker of dunner kan. Nee, de recepten komen klanten niet te weten. Wel de ingrediënten uiteraard.”

Optimale hygiëne

Produceren op een schaal als deze vraagt optimale hygiëne. “We zijn vrij hoog gecertificeerd. Dan ben je wel aardig aan de beurt met audits. Voor één van die audits komt hier iemand een dag of twee, drie zitten. Die licht de hele boel door. Best wel pittig. Je installatie moet aan heel veel eisen voldoen, zeker als je voor private labels van de supermarkten produceert. Je kunt hier niet zomaar in een pannetje gaan staan roeren.”

Lastige materie

Als kleinere zuivelfabriek werken voor grote namen brengt genoeg andere uitdagingen met zich mee, weet hij. “Het is lastige materie”, zegt Johan. “Je moet af en toe op je strepen blijven staan. En je verliest weleens een order omdat ze het elders weer goedkoper kunnen krijgen. Ik ben nu bezig met een kleine prijsverhoging door te voeren. Dan doen klanten al gauw vrij lelijk. Maar als ik de kostprijs er niet uithaal kan ik net zo goed stoppen.”

Twaalf medewerkers

Ook Smits Zuivel merkt iets van corona. “We leveren ook veel aan de horeca. Maar die was dicht. De omzet van de supermarkten was echter veel hoger, dus dat kwam goed uit. Wat ze niet in de horeca eten, eten ze toch thuis.” In december draaide de fabriek daardoor zelfs vijftien uur per dag, verdeeld over twee ploegen. Twaalf medewerkers telt Smits Zuivel. Zelf is hij samen met echtgenote Patricia officieel directeur, al staat hij het liefst gewoon op de werkvloer. Inmiddels zijn er al de eerste signalen van bedrijfsopvolging: dochter Monica heeft er lol in en werkt mee als productieleidster.

Overgegaan naar BV-structuur

Klant zijn de twee bij Alfa in Gorinchem. “We zaten eerst bij een ander boekhoudkantoor. Maar dat leverde toch wat strubbelingen op. Bij Alfa klikte het toen we een gesprek hadden. Twee jaar geleden zijn we overgegaan naar een BV-structuur. Daar heeft Alfa heel veel werk van gemaakt. Fiscaal gezien is het uitstekend verlopen, ze hebben ons heel goed ondersteund. Ik heb daar allemaal geen verstand van. En het gaat nog steeds goed. Alfa adviseert over van alles, over subsidies, over bedrijfsvoering. Elk jaar hebben we wel een paar gesprekken waar je altijd weer wijzer van wordt. Je kunt goed met ze sparren.”

Ondernemersverhalen

Ben je benieuwd naar andere ondernemersverhalen? Lees ze hier.