Aanpassingen in eco-regeling door nat voorjaar

2 juli 2024 | Door:  Linda Koersen

Vanwege het uitzonderlijke weer in de afgelopen maanden konden veel landbouwers pas later met hun eco-activiteiten beginnen.  Daarom is besloten om de uiterste begindata van meerdere eco-activiteiten op te schuiven. Echter, hiermee zijn nog niet alle problemen opgelost. Het  kan daarom verstandig zijn om een melding overmacht te doen of een beroep op de zogenaamde hardheidsclausule.

Nieuwe startdata eco-activiteiten

De uiterste begindatum van de eco-activiteit Weidegang is voor de tweede keer uitgesteld. De oorspronkelijke begindatum was uiterlijk 15 mei. Deze datum was al verschoven naar 15 juni, en nu naar 1 juli. Deze startdatum is ook voor het weidemelkschema opgeschoven naar 1 juli. De overige voorwaarden, zoals het aantal uren en dagen zijn wel hetzelfde gebleven.

Voor de eco-regelingen Grasland met kruiden en Bufferstrook met kruiden moet het perceel zichtbaar bedekt zijn van 15 juli tot 1 oktober. De begindatum was 1 juni. De einddatum is niet veranderd. Voor de eco-regeling Groene braak moet het perceel van 15 juli tot 1 september zichtbaar bedekt zijn. De startdatum was 31 mei, en ook bij deze eco-activiteit is de einddatum ongewijzigd.

Wijziging in gewas verplicht doorgeven

Mocht na het indienen van de Gecombineerde opgave (noodgedwongen) besloten zijn om een ander gewas te telen, dan moet dit gewijzigd worden in de percelenapplicatie, en moet de Gecombineerde opgave opnieuw worden ingediend. Voor het GLB geldt namelijk als  hoofdteelt: het gewas dat in de periode van 15 mei t/m 15 juli het langst aanwezig is. Het wijzigen van het gewas heeft geen consequenties voor de basispremie, zolang het gewas subsidiabel is. Voor de gebruiksnormen mest geldt dat de feitelijke situatie leidend is.

Toevoegen nieuwe eco-activiteit niet toegestaan

De wijzing van het gewas kan wel gevolgen hebben voor de eco-regeling. De eerder opgegeven eco-activiteit op een perceel moet namelijk worden ingetrokken als er een ander gewas op het perceel komt te staan en de oorspronkelijke eco-activiteit niet toepasbaar is op het nieuwe gewas. Het is echter niet toegestaan om na de sluitingsdag van de Gecombineerde opgave (17 mei), nog nieuwe eco-activiteiten toe te voegen. Het kan voorkomen dat een bedrijf hierdoor minder eco-premie ontvangt, doordat het bedrijf in een lagere klasse terechtkomt.

Samen met de VLB (de Vereniging van accountants en belastingadviesbureaus) heeft Alfa bij LNV en RVO ervoor gepleit om na 17 mei nog aanpassingen in de Gecombineerde opgave te kunnen doen. Het opschuiven van de startdata voor onder meer Weidegang en Groene braak heeft immers weinig zin als de eco-activiteit, die in veel gevallen wel feitelijk op de peildatum wordt uitgevoerd, niet alsnog gewijzigd mag worden. Vanwege de controleerbaarheid en het risico op uitstel van betalingen heeft de minister helaas besloten om het wijzigen van eerder gemelde eco-activiteiten niet toe te staan.

Beroep of overmacht of hardheidsclausule

De GLB-regelgeving biedt landbouwers de mogelijkheid om een beroep te doen op overmacht, of op de zogenaamde hardheidsclausule. Van overmacht kan sprake zijn als je door extreme regenval niet (volledig) kunt voldoen aan de voorwaarden van een eco-activiteit, die wel tijdig is gemeld en waarvan de uitvoering daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. De hardheidsclausule houdt in dat de minister op verzoek van de landbouwer kan afwijken van bijvoorbeeld de deadline voor het melden van een eco-activiteit (17 mei), als dat zou leiden tot ‘een onbillijkheid van overwegende aard’.

Het is nog niet duidelijk in hoeverre een beroep op overmacht of op de hardheidsclausule soelaas gaat bieden aan landbouwers die door de natte weersomstandigheden geconfronteerd dreigen te worden met een forse verlaging van hun eco-premie. Hierover is momenteel nog overleg gaande met RVO en LNV.