Duurzaam waarde creëren in het mkb

3 juni 2024 | Door:  Ben Schellekens

In een eerder artikel is Environmental, Social en Governance (hierna: ESG) als drijvende kracht achter duurzame waardecreatie toegelicht. In dit artikel informeren wij je over hoe Alfa klanten in de praktijk hierbij helpt.

Huidige situatie bij veel ondernemingen

Uit gesprekken met ondernemers blijkt steeds meer externe en interne druk om acties op ESG- gebied te ondernemen. In de huidige wet-en-regelgeving is met name focus op de controleplichtige ondernemingen. Echter niet-controleplichtige ondernemingen krijgen hierdoor in de keten ook steeds meer vragen op ESG-gebied. Ondernemers hebben de afgelopen jaren steeds meer onderwerpen op hun bord gekregen. Op ESG-gebied ontbreekt logischerwijs de benodigde kennis en veel ondernemingen hebben nog steeds geen startpunt op dit gebied. Hierdoor worden acties op ESG- gebied uitgesteld door ondernemers en worden belanghebbenden met name reactief geïnformeerd (bij vragen vanuit de keten).

Als Alfa hebben wij de ambitie om ondernemers te ondersteunen om de eerste (of juist volgende) stappen op het gebied van ESG te zetten. Hierdoor kunnen belanghebbenden proactief worden geïnformeerd met als doel om via ESG duurzame waarde te creëren.

ESG-tool

Met deze ambitie in het achterhoofd heeft Alfa een ESG-tool ontwikkeld om ondernemers handvaten te geven op het gebied van ESG. Door middel van deze ESG-tool wordt op basis van input door management van de onderneming door Alfa een nulmeting of tussentijdse meting uitgevoerd welke als startpunt of bijstelling van het ESG-raamwerk gebruikt kan worden. Hiermee bieden wij ondernemers concrete handvatten voor de praktische toepassing van ESG-beleid in hun onderneming.

De ESG-tool heeft het volgende te bieden:

• Document dat met belanghebbenden (klanten, investeerders etc.) gedeeld kan worden – proactief of reactief;
• Startpunt ESG-raamwerk onderneming – klant kan concreet aan de slag met ESG:
  • Identificering kansen en risico’s;
  • Waardecreatie n.a.v. kansen en risico’s.
• Voorsprong op ESG-gebied. Van risico naar kans op ESG-gebied – creatie van een duurzame winnaar.

Wat wordt gedaan in de ESG-tool?

De ontwikkelde ESG-tool is gebaseerd op de gepubliceerde richtlijnen in de European Sustainability Reporting Standards (hierna: “ESRS”). De ESRS'en richten zich op het verhogen van transparantie en bieden belanghebbenden inzicht in hoe organisaties presteren op het gebied van milieu, sociaal beleid en governance. Doel van de ESG-tool is om inzicht te krijgen in de huidige stand op ESG-gebied en geen toetsing van wet-en-regelgeving. Wellicht heb je ook gehoord van CSRD. De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) is een Europese richtlijn die ondernemingen verplicht om uitgebreid te rapporteren over hun duurzaamheidsprestaties. Het voornaamste verschil tussen ESG en CSRD ligt in hun toepassing. ESG biedt met name een framework voor bedrijven om hun duurzaamheidsinspanningen te beoordelen en te verbeteren, terwijl CSRD specifieke eisen stelt aan hoe deze inspanningen gerapporteerd moeten worden. In dit artikel en in de tool is bewust gekozen voor ESG, omdat de CSRD richtlijnen van toepassing zijn op grote(re) ondernemingen.

De ESG-tool kent de volgende stappen:

• Input management van de onderneming;
• Alfa valideert en vult de input van management aan;
• Uitkomsten worden besproken met management;
• Uitkomst van de nulmeting of tussentijdse meting wordt gedeeld met management;
• Vervolgens kan management zelf of in samenwerking met Alfa aan de slag met de opvolging van deze meting.

Dubbele materialiteitsanalyse

In de ESG-tool wordt een beknopte dubbele materialiteitsanalyse uitgevoerd. Het primaire doel van een materialiteitsanalyse is om te identificeren welke onderwerpen het meest relevant en impactvol zijn voor de onderneming en haar belanghebbenden. ESRS 1 algemene vereisten (par. 3.2, lid 25) schrijft voor hoe de materialiteitsanalyse uitgevoerd dient te worden: “De onderneming moet een materialiteitsanalyse uitvoeren om de te rapporteren materiële impacts, risico’s en kansen in kaart te brengen”. Daarbij gaat ESRS 1 uit van dubbele materialiteit, wat betekent dat de materialiteitsanalyse plaatsvindt vanuit zowel de dimensie impact-materialiteit (impacten) als financiële materialiteit (risico’s en kansen) (ESRS 1, 3/21). Bij het bepalen van de materiële impacten, risico’s en kansen (hierna: IRK) wordt zowel rekening gehouden met IRK die nu al actueel zijn als met IRK die zich op de korte, middellange of lange termijn waarschijnlijk zullen voordoen (ESRS 1, 3.3/38). Management wordt in deze stap gevraagd welke duurzaamheidsonderwerpen, zie hieronder voor meer informatie, volgens hun materieel zijn op het gebied van impact en/of financieel. Via 1 a 2 vragen per duurzaamheidsonderwerp wordt de feitelijke huidige situatie van de onderneming in kaart gebracht. Mede hierdoor kan Alfa de ingevulde materialiteitsanalyse door management valideren.

Duurzaamheidsonderwerpen

In het kader van de verschillende ESG-onderdelen worden er verschillende duurzaamheidsonderwerpen getoetst op het gebied van milieu, sociaal beleid en governance. Binnen milieu zijn voorbeelden van onderwerpen klimaatverandering, vervuiling, water en marine bronnen, biodiversiteit en het gebruik van materialen en circulariteit. Onder sociaal beleid wordt onder andere gemeten op de onderwerpen werknemers, arbeiders in de waardeketen, invloed op gemeenschappen en consumenten en eindgebruikers. Ten slotte wordt bij governance getoetst op de onderwerpen bedrijfscultuur en gedragsbeleid, relatiemanagement met leveranciers, corruptie of omkoping en de betalingspraktijken.

Materiële kwesties

Het in kaart brengen van deze materiële kwesties is van toegevoegde waarde voor de desbetreffende onderneming. Immers een ondernemer die zich bewust is van de materiële kwesties kan deze kansen benutten of de risico’s mitigeren.

Bij materiële kwesties wordt management van de betreffende onderneming gevraagd hoe wordt omgegaan met deze materiële kansen of risico’s. Vervolgens is het van belang in kaart te brengen wat management van de desbetreffende onderneming doet om de positieve/negatieve effecten welke mogelijk verbonden zijn aan deze kansen/risico’s te benutten/mitigeren. Hierbij wordt getoetst op welke wijze de effectiviteit van de uitgevoerde acties wordt gemeten en het historisch verloop van deze materiële kwestie.

Uitkomsten nulmeting of tussentijdse meting

Alfa kan op basis van bovenstaande informatie  de uitkomsten van deze nulmeting of tussentijdse meting in kaart brengen om vervolgens deze te delen met het management (en/of aandeelhouders) van de onderneming.

Samenvatting

Kortom Alfa biedt klanten een praktische laagdrempelige ESG-tool, te gebruiken voor alle ondernemingen groot en klein, waarmee ondernemers snel inzicht kunnen krijgen in hun Environmental, Social en Governance (ESG) prestaties.

Met deze nulmeting of tussentijdse meting kan het management van de onderneming vervolgens zelf of in samenwerking met Alfa aan de slag met de geconstateerde kansen en risico’s. Dit stelt management in staat om de volgende stappen te zetten op het gebied van ESG en om hiermee duurzame waarde binnen de onderneming te creëren.

Aan de slag met de ESG tool

Indien je interesse hebt in de ESG-tool kun je contact opnemen met Ben Schellekens of Dennis de Vries. Zij staan klaar om jou te assisteren en verdere details te verstrekken over de toepassing van de ESG-tool in jouw onderneming.