Hoe gaat het nieuwe GLB vanaf 2023 eruit zien?
12 juli 2021 | Door: Ina Visser
Onlangs werd in Brussel een akkoord bereikt over het nieuwe Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB). Om in aanmerking te komen voor inkomenssteun moeten agrariërs meer vergroenen. In het Nationaal Strategisch Plan (NSP) wordt de nieuwe regeling verder uitgewerkt. De drie belangrijkste onderdelen van het nieuwe GLB zijn: Basisbetaling, ecoregelingen en agrarisch natuurbeheer. Het nieuwe GLB gaat in vanaf 2023. Dit artikel is gebaseerd op het concept-NSP en geeft in grote lijnen aan hoe de Nederlandse invulling van het nieuwe GLB eruit komt te zien.
Basispremie en vervallen betalingsrechten
Vanaf 2023 worden op alle hectares landbouwgrond die een landbouwer in beheer heeft een basisbetaling uitbetaald. Het systeem van betalingsrechten vervalt hiermee. De basispremie zal in het nieuwe GLB uitkomen uit komen op ongeveer 240 euro per hectare. En afhankelijk van deelname aan ecoregelingen kan er nog 100 tot 150 euro extra premie worden ontvangen. Nu liggen de hectarepremies op ongeveer 371 euro per hectare, dit in inclusief de 30 procent voor vergroenen. Voor veel agrariërs zal dit betekenen dat de directe inkomenssteun afneemt.
Ecoregelingen
Naast de hectare steun kunnen agrariërs ook kiezen voor eco-activiteiten die binnen de ecoregelingen vallen. Dit zijn doelgerichte betalingen voor activiteiten die agrariërs uitvoeren en bovenop de basispremie komen.
Voorwaarden ecoregelingen:
- moeten activiteiten omvatten die verband houden met bodem, water, lucht, milieu, landschap en biodiversiteit
- moeten worden beschreven op basis van de behoeften en prioriteiten die op nationaal of regionaal niveau spelen
- ambitieniveau moet verder gaan dan de eisen die al gelden
- moeten bijdragen aan het bereiken van de doelstellingen van de EU Green Deal, in hoofdlijnen tot 2030.
Voorbeelden die de Europese Commissie noemt voor ecoregelingen zijn, stimulering biologische landbouw, bufferstroken, rustgewassen (bv granen en hennepvezel), gras/klaver, veebezetting per hectare, niet ploegen/niet scheuren en vroeger oogsten rooigewas (bijv. bieten).
Goede Landbouw- en Milieu Conditie
De nieuwe basisvoorwaarden van het GLB vallen onder de Goede Landbouw- en Milieu Condities (GLMC’s). Er is afgesproken dat de lidstaten vanaf 2024 of 2025 invulling aan de GLMC’s gaan geven.
Voor het ontvangen van hectare premie, moet je als agrariër voldoen aan de wettelijke vereisten. De voorwaarden van de nieuwe GLMC’s zijn:
- Behoud van blijvend grasland
- Bescherming van veengebieden en wetlands
- Verbod op het verbranden van stoppels
- Bufferstroken
- Vervallen: verplichte mineralenadministratie
- Erosie tegengaan
- Minimale bodembedekking
- Gewasrotatie en diversificatie
- Niet productief areaal en landschapselementen
- Verbod op het ploegen van aangewezen kwetsbaar blijvend grasland in Natura 2000-gebieden
Conditionaliteit
De voorwaarden voor de grondgebonden steun richten zich steeds meer op duurzame landbouw. In het nieuwe GLB heet dit conditionaliteit. Conditionaliteiten zijn, eenvoudig gezegd, de huidige vergroeningseisen en de nieuw normen voor GLMC.
Naast de basispremie en ecoregelingen zijn er ook de gebiedsgerichte aanpak zoals Agrarisch Natuur en Landschapsbeheer en niet grondgebonden instrumenten. Hierbij kan gedacht worden aan subsidies voor jonge boeren, investeringen, samenwerking, innovatie, kennisontwikkeling en Leader.
Planning
Het ministerie van LNV, provincies en waterschappen hebben nog een paar maanden om het NSP vast te stellen. Eind 2021 moet het NSP naar Brussels voor een akkoord van de Europese commissie en uiterlijk december 2022 wordt de goedkeuring van de Europese commissie verwacht. Via de link Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (nsp-toekomstglb.nl) is het concept-Nationaal Strategisch Plan beschikbaar.
Wil je meer weten over het nieuwe GLB en wat de mogelijkheden zijn voor je bedrijf? Neem dan contact op met een specialist van het dichtstbijzijnde kantoor van Alfa.
