Kop d’r veur, agrarische ondernemers!

7 februari 2023

‘Kop d’r veur’ is een uitdrukking die ik als import-noorderling heb geleerd en regelmatig om mij heen hoor. Voor de niet-noorderlingen, het betekent: hou moed, ga ervoor, hou vol! In deze tijd is ‘kop d’r veur’ goed om uit te spreken richting ondernemers in de agrarische sector, om ze een hart onder de riem te steken. De afgelopen jaren en vooral het komende jaar staan bol van zoveel veranderingen, dat je in de agrarische sector soms door de bomen het bos niet meer ziet. Wat is wijsheid?

Bijna elke week komt er weer nieuws naar buiten over derogatie, het zevende actieprogramma nitraatrichtlijnen, het nieuwe GLB, het stikstofdossier of de hoge kostprijs. Dit zijn veranderingen die veel invloed hebben op de bedrijfsvoering. Daarmee kunnen ze ook veel frustratie opwekken. Bijvoorbeeld hoe je het komend jaar je bouwplan moet opstellen, hoeveel je mag bemesten en waar je wel of niet mag bemesten.

Langetermijnvisie

Het is belangrijk om een langetermijnvisie te behouden. Ja, er staan een hoop zaken op de veranderagenda, maar wat wil je bereiken in de toekomst? Je visie en doelen hoeven niet te veranderen. Wel kan het zijn dat je je strategie moet aanpassen om uit te komen waar je over vijf, tien of vijftien jaar wil staan.

Veranderende wet- en regelgeving is van grote impact op je bedrijfsvoering en strategie. Als er duidelijkheid is, weet je voor de komende drie tot vijf jaar met welke regels je rekening moet houden. Dan kun je je strategie hier op aanpassen.

Derogatie

De derogatie zal in de komende één tot drie jaar volledig worden afgebouwd. Na de afbouw heeft alle ‘normale’ landbouwgrond dezelfde norm voor bemesting van nitraat uit dierlijke mest. Voor derogatiebedrijven niet leuk. Maar het schept wel duidelijkheid in plaats van dat je pas aan het einde van het mestjaar weet of je genoeg mest hebt afgevoerd of dat je meer had kunnen bemesten. Lees hier en hier meer over derogatie.

Zevende actieprogramma nitraatrichtlijnen

Eisen uit het zevende actieprogramma nitraatrichtlijnen moeten leiden tot schoner water met minder nitraatuitspoeling. Een aantal zaken in het programma laat qua praktische invulling te wensen over. Er zijn partijen die zich hard maken voor een betere invulling van de eisen, zoals  het NAJK, LTO, Agractie en afnemers. Lees meer over het 7e actieprogramma nitraatrichtlijnen. 

Het nieuwe GLB

In de basis sluit het nieuwe GLB aan op het zevende actieprogramma. Daarmee zijn er relatief weinig nieuwe eisen buiten het actieprogramma waar je je aan moet houden voor de basisbetaling. Voor de meeste bedrijven is voldoen aan de basisvoorwaarden genoeg om in de status zilver te komen, samen met een (kleine) extra inspanning. Hiermee ontvang je per hectare meer dan dat je in 2022 ontving met het oude GLB. Daarnaast komen in 2023 meer hectares in aanmerking voor subsidiabele landbouwgrond. Dat leidt tot een hogere uitbetaling ten opzichte van 2022 bij hetzelfde bouwplan.
Op dit moment is er nog onzekerheid over de vrijstellingen voor 2023. Voor de jaren 2024 tot en met 2027 zijn de kaders vrij duidelijk. Lees meer over het nieuwe GLB.

Subsidies

Onderdeel van het nieuwe GLB is dat de basisbetaling elk jaar wat zal dalen richting 2027. Het budget dat hiermee vrij komt, wordt gebruikt voor investeringssubsidies voor de landbouw. Heb je investeringsplannen? Dan is het dus goed om deze subsidies in de gaten te houden en je plannen er eventueel op af te stemmen. Lees meer over subsidies in de agrarische sector.

Stikstofdossier

De grootste frustratie bij het stikstofdossier is het op slot staan van bedrijven en niet weten waar je aan toe bent. Wanneer hier ruimte ontstaat kun je als ondernemer weer toekomstplannen maken voor je bedrijf. Lees meer over het stikstofdossier.

Kostprijs

Afgelopen jaar is de kostprijs omhoog geschoten. De opbrengsten gelukkig ook, waardoor de liquiditeitsmarge in balans is gebleven. Het hebben van een buffer is nooit verkeerd. Dit zal de komende jaren belangrijk blijven wanneer kostprijs en opbrengsten sterk fluctueren.

Zorg om boer en tuinder

Door alle veranderingen kan je soms worden overrompeld, waardoor je je niet op je gemak voelt. Of waardoor wrijving kan ontstaan met eventuele andere ondernemers binnen je bedrijf. Merk je dat je veel zit te piekeren, slecht slaapt en moeite hebt om zaken positief te bekijken? En wil je hier met iemand over praten? Zorg om Boer en Tuinder biedt vertrouwelijk hulp, waaraan geen kosten zijn verbonden.

Over deze onderwerpen kun je voor een goed luisterend oor uiteraard ook bij Alfa terecht. Onze specialisten staan voor je klaar om je te ondersteunen en bij te staan. Enne... kop d’r veur!