Met pv-panelen, batterijopslag en boerderijmolen realiseert pluimveehouder eigen ‘energiebedrijf’

30 november 2022

Met de toenemende onrust in Oekraïne en Rusland is rust aan het energieprijzenfront ver te zoeken. Een van de weinige ondernemers die niet met angst en beven de prijsontwikkeling volgen is VOF J.P. Bouwhuis-Meilink, in het Drentse Witteveen. Met de investering in zonnepanelen, accu’s voor stroomopslag en binnenkort een boerderijmolen moet het pluimveebedrijf nagenoeg self supporting zijn, verwacht Reinier Bouwhuis. Daarmee is de tweede grote kostenpost van het bedrijf getackeld. Door ook het voer grotendeels zelf te telen, is namelijk ook die post onder controle.

Ondernemen is vooruitzien. Het gezegde is helemaal van toepassing op de eerste grote duurzame investering van het bedrijf, die in 1200 zonnepanelen. Reinier: ‘We hadden er SDE-subsidie voor gekregen en die subsidie al een keer verlengd. De stroom van die panelen konden we namelijk niet terug leveren, omdat het net er bij ons niet geschikt voor is. (Het bedrijf zit in een gebied met netcongestie – red.) Maar die subsidie konden we niet nog een keer verlengen en we wilden het niet laten schieten. Daarom hebben we in 2020 toch maar die 1200 panelen laten installeren, met de verwachting dat het net wel een keer geschikt zou worden gemaakt. We gebruiken echter maar de helft van wat ze opbrengen. Daarmee kon die investering wel uit, maar het blijft zonde.’

Subsidiepotje voor accu’s

De oplossing om de andere helft van de stroom niet te laten weglekken is er al: opslag in accu’s. Reinier: ‘Daarvoor hadden we al vaker om de tafel gezeten met leveranciers. Maar die oplossing bleek elke keer te duur. Totdat de provincie om de hoek kwam met een subsidiepotje voor energie-opslag, het Energiefonds. Dat heeft de doorslag gegeven. Het resterende verschuldigde bedrag voor de accu’s kwam ook nog in aanmerking voor EIA. En toevallig begon ook nog eens de oorlog in Oekraïne en ging de stroomprijs heel hard omhoog. Uiteindelijk zijn we heel blij met die batterijopslag.  Die accu’s verdienen we in drie jaar terug, bij de huidige stroomprijzen. Dat is een heel goed rendement.’

‘Het moet rendabel zijn’

Op het bedrijf in Witteveen staan vader Jan en moeder Annet op de drempel van een bedrijfsovername. Dan gaan Reinier en zijn vrouw Chantal verder, met ondersteuning van zijn broer Jeroen en vaste medewerker Arjan. Op het bedrijf lopen 95.000 leghennen, deels in Freiland-stallen, deels als scharrelkip. Al eerder kwam er ledverlichting in de stallen. ‘We doen het, maar het moet wel rendabel zijn. Het is niet dat we extra centen voor de eieren krijgen.’ Ook de bank kijkt kritischer naar een duurzame bedrijfsvoering, heeft Reinier al ontdekt. ‘Als je met de bank om de tafel zit is het toch van: wat doe je aan duurzaamheid. Banken werken met een puntensysteem. Als je zonnepanelen op je dak legt en je verduurzaamt je bedrijf ook op andere manieren, dan krijg je een financiering makkelijker geregeld.’

Boerderijmolen

Met pv-panelen komt Bouwhuis de zomer goed door. Om ook in de donkere maanden niet afhankelijk te zijn van een grillige energiemarkt staat een volgende investering voor de deur: een boerderijmolen. ‘Het is vaak zo: als er geen zon is, is er wel wind’, zegt hij. ‘Het vult elkaar aan. Het moet straks zo zijn dat we heel weinig stroom hoeven te kopen.’ Mocht netbeheerder Enexis alsnog het net geschikt maken voor teruglevering dan is er geen man overboord. ‘Dan ga je stroom inkopen/verkopen op het juiste moment dat het goedkoop/duur is en ga je de accu’s daarvoor gebruiken. En dan nog denk ik dat je ze wel blijft gebruiken. Je bent dan ook van de transportkosten van de stroom af. En je hoeft daar ook geen energiebelasting en toeslagen meer over te betalen.’

Grip op de voerkosten

Ook heeft het bedrijf grip op de voerkosten. Op 175 hectare teelt Bouwhuis mais en tarwe voor eigen gebruik. Daarmee is zestig procent van de jaarlijkse behoefte gedekt. Reinier: ‘We proberen er nog wat hectares bij te krijgen, om nog meer zelfvoorzienend te worden.’

Doordat de vogelgriep wereldwijd om zich heen slaat, breken de eierprijzen records. De hoge prijzen kunnen echter de gestegen kosten niet compenseren, constateert hij. Ook omdat Bouwhuis OKT-eieren levert. Reinier: ‘Onze producten gaan allemaal naar de Duitse markt. Daar is het een eis om de haantjes af te mesten. In principe zou het laten afmesten uit de eierprijs moeten komen, maar uiteindelijk krijgen we die kosten niet allemaal terug.’

Met de installatie van een windmolen en eigen voer is Bouwhuis aardig op weg richting het einddoel: een duurzame pluimveehouderij met een gesloten kringloop. In dat plan past ook de uitbreiding van de Freilandkippen. ‘We zijn ermee bezig met de gemeente. Het duurt allemaal wat langer maar ik ben ervan overtuigd dat het gaat lukken.’

Tevreden over Alfa

Bij het maken van investeringsplannen zit ook steevast klantbeheerder Bertus Dijk van Alfa aan tafel. ’Toevallig gisteren nog, met Bertus en bedrijfsovernameadviseur Monique Bieleman omdat we bezig zijn met die opvolging. Bertus zit overal bovenop. Hij denkt goed mee, hij is innovatief, hij weet hoe wij het in gedachten hebben. En wat ook belangrijk is: Bertus heeft er plezier in. Dat merk je gewoon. Een goede boekhouder is belangrijk, die zorgt dat je zo min mogelijk belasting betaalt. Alfa is misschien niet de goedkoopste, maar wel heel goed. We zijn er heel tevreden over.’