Edwin Roelandse
Relatiemanager
088 2531878 | eroelandse@alfa.nl
28 september 2023 | Door: Edwin Roelandse
De multifunctionele landbouw is hard gegroeid en heeft de potentie om verder te groeien. Kortom, dit type landbouw is daarmee van onschatbare waarde voor de sector in Nederland. Het verzilveren van deze potentie vraagt om kennis en ontwikkelkracht. En ook om het wegnemen van mogelijke knelpunten en of risico’s. Hoe kan Alfa je ondersteunen als je ook actief bent met een multifunctioneel landbouwbedrijf?
Wat is ‘multifunctionele landbouw’ (MFL) nu eigenlijk? Het is een verzamelbegrip voor bedrijven die hun agrarische productie en hun omgeving combineren met het leveren van diensten aan de samenleving. Onder het begrip vallen zorglandbouw, boerderijeducatie, boerderijwinkels en korte ketens, agrarische kinderopvang, agrarisch natuurbeheer en agrotoerisme. Bij al deze diensten gaat het om de relatie tussen de boerderij en burgers of consumenten. Multifunctionele landbouw is dus het (her)verbinden van de landbouw en de burger.
Multifunctionele landbouw biedt kansen voor boeren en tuinders én voor de maatschappij, maar heeft ruimte nodig om te kunnen ontwikkelen. Ondernemers in de multifunctionele landbouw ervaren nogal eens knelpunten in de (door)ontwikkeling van hun bedrijf, onder andere in wet- en regelgeving, financiële problematiek en bedrijfsopvolging.
Voor veel boeren met een MFL-bedrijf is wet- en regelgeving op het gebied van ruimtelijke ordening het belangrijkste knelpunt. Regelgeving is vaak gebaseerd op mono-functionaliteit en grootschaligheid. Daardoor krijgen deze bedrijven vaak te maken met verschillende soorten regelgeving waaraan ze moeten voldoen. De regeldruk is hierdoor hoog. Ook blijken er in veel bestemmingsplannen beperkingen te zijn aan het aantal functies dat een bedrijf mag hebben en de grootte van deze functies.
Voor de doorontwikkeling van MFL en het verzilveren van de potentie van de sector zijn meer feiten en cijfers nodig over de omvang, mate van duurzaamheid en de (maatschappelijke) impact van de MFL. Kengetallen over succesvolle businessmodellen ontbreken. Kennisdeling over financiële cijfers kan MFL versnellen. Binnen Alfa is een team van specialisten actief op dit gebied. De specialisten wisselen regelmatig kennis met elkaar uit. Met die expertise kunnen we ambitieuze ondernemers optimaal ondersteunen, ook op het gebied van financieringen.
De specialisten hebben specifieke kennis over de hele breedte van het onderwerp: van het verkorten van de keten tot het verzuivelen van de melk, van winkelverkoop tot zorg, van natuur tot recreatie. Vragen waarbij ze je van dienst kunnen zijn:
Omgevingsplannen die ruimte bieden aan een goede bedrijfseconomische en duurzame ontwikkeling. MFL is niet of soms met strikte beperkingen opgenomen in omgevingsplannen. Het gaat om maatschappelijk gewenste activiteiten die volgens het bestemmingsplan of het omgevingsplan niet mogen. Of alleen na een proces dat ingewikkeld, langdurig en kostbaar is zónder vooraf zekerheid te hebben over de uitkomst.
Beperking van regeldruk en stapeling van regels. Een MFL-ondernemer heeft momenteel te maken met wet- en regelgeving die door meerdere overheden afzonderlijk van elkaar wordt opgesteld. Gezien de combinatie van activiteiten komt het geregeld voor MFL-bedrijven worden overvraagd in administratie en verantwoording. Mijn Alfa helpt je om je administratie optimaal in te richten en ontzorgt.
Het behouden van een onlosmakelijke verbinding tussen de agrarische tak en MFL-tak. Ook voor MFL-ondernemers is de agrarische productie een belangrijk onderdeel van hun bedrijfsvoering; in ondernemerschap, passie en inkomen. Bovendien maakt de combinatie van een MFL- en agrarische tak het bezoek/verblijf tot een unieke belevenis.
Bekendheid vergroten van de potentie van MFL bij overheden, adviseurs, subsidie mogelijkheden, banken en ketenpartijen. Veel stakeholders hebben niet goed in beeld wat een MFL-bedrijf is, welk perspectief het heeft en wat het nodig heeft. Je moet blijven ontwikkelen en investeren om consumenten, cliënten en gasten te binden en boeien en om te kunnen voldoen aan veranderende wetten en wensen, zoals op het gebied van verduurzaming.
Ondernemers begeleiden bij het opstellen van hun plannen (en een netwerk van ambassadeurs in de MFL). Om als MFL-ondernemer aan de slag te gaan moet je een heel nieuw netwerk opbouwen en je kennis en vaardigheden eigen maken. Wat als je opeens met personeel te maken krijgt? Dat gaat niet vanzelf. Er zijn ook geen blauwdrukken van. Dit vergt aandacht en begeleiding. Hier liggen onder andere mogelijkheden om de vouchers bij RVO aan te vragen op naam van een Alfa gecertificeerde adviseur als ondersteuning in advieskosten. Bij personeelsvraagstukken is Alfa Salaris en Personeel er om je verder te helpen.
Ontwikkeling van (nieuwe) MFL-diensten. Naast nieuwe ondernemers in de multifunctionele landbouw kunnen bestaande ondernemers verbreden binnen het bedrijf. Niet alleen verbreden naar nieuwe takken, ook het aanbrengen van meer diepte is belangrijk.
Vergroten van onderlinge uitwisseling. Het opstarten van een MFL-tak doe je er niet ‘zomaar even bij’. Net als bij de agrarische tak vergt dit bepaalde (of eigenlijk: andere) kennis en vaardigheden. Agrarische ondernemers dienen zich hierin te verdiepen en de afweging te maken of een MFL-tak bij hen (en hun gezin of familie) past.
Voor deze en veel andere vragen staan binnen Alfa multifunctionele specialisten klaar. De specialisten wisselen graag onderling kennis en ervaring uit om te leren van elkaar en inspiratie op te doen. En daar kun jij wijzer van worden, als je verder wilt op het pad van multifunctionele landbouw. Wil je weten bij wie je terecht kunt?