Van melkveeboerderij naar zorgboerderij: “Je krijgt er zoveel voor terug!”

23 augustus 2021

Hij begon ooit als medewerker op de faculteit diergeneeskunde van de universiteit in Utrecht, zij was leerkracht in het speciaal basisonderwijs. Na een tussenstop als melkveehouder in Hommerts doen Jos Spithoven en Sietske Havinga eindelijk waar ze altijd al stiekem van droomden. Het echtpaar begon zeven jaar terug met Dag- en Zorgboerderij Jeltehof. Inmiddels vangen de twee in totaal vijftig ouderen op. Ook bieden zij op de woensdagmiddag en zaterdag dagbesteding aan twintig jeugdigen met een ondersteuningsvraag. Met de bouw van een klaslokaal voor jongeren die uitgevallen zijn in het onderwijs komt uitbreiding er alweer aan.

Als faculteitsmedewerker lijkt een carrière voor Jos als melkveehouder niet voor de hand te liggen. “Mijn vader had een klein boerenbedrijf in Utrecht. Wat melkvee, varkens, fruit. Ik heb het bedrijf wel van hem overgenomen, maar het was niet levensvatbaar. Melkveehouder wilde ik altijd wel graag worden. We zijn daarom boerderijen gaan bezichtigen. In totaal 29, allemaal in het noorden van Nederland. We vonden dit, een oude boerderij met veel achterstallig onderhoud.” De boerderij staat in Hommerts, vlakbij Sneek. Van een bedrijf met 35 melkkoeien in Utrecht groeien Jos en Sietske in een paar stappen uit naar een forse onderneming met 120 koeien.

Foto Dag- en Zorgboerderij Jeltehof

Investeren? Of stoppen?

Maar er komt een kentering in het boerenbestaan. “In 2010 waren de melkprijzen slecht. We hadden een nieuwe stal nodig. Onze kinderen hadden geen interesse om met het bedrijf verder te gaan. Dan ga je alles eens tegen het licht houden. Weer investeren in een nieuwe stal? Of stoppen?”

Want op de achtergrond sluimert al veel langer een heel andere droom. Een zorgboerderij. Sietske heeft de ervaring van het speciaal basisonderwijs, waar kinderen terechtkomen die op een gewone school buiten de boot vallen. Jos en Sietske zijn van huis uit sociaal betrokken. “Je krijgt er zóveel voor terug, dit werk geeft heel veel voldoening”, weten zij inmiddels.

In drie jaar een bedrijfsplan maken

De twee gaan niet over één nacht Fries ijs. “We zijn eerst gaan kijken of het haalbaar is. In dit gebied was nog geen zorgboerderij, het was een witte vlek op de kaart. We hebben in drie jaar tijd een bedrijfsplan gemaakt. Daar hebben we een vakorganisatie naar laten kijken: zijn we wel reëel bezig?”

Het financiële plan, gemaakt in samenwerking met Alfa, krijgt goedkeuring. En dan gaat het hard. Op 1 november 2014 opent Dag- en Zorgboerderij Jeltehof. In eerste instantie houdt Jos nog jongvee aan, 100 stuks (hiervoor waren dat er 240). Het vee dat nu nog wordt gehouden, is er om door de deelnemers te worden verzorgd: een nuttige dagbesteding. De geiten, kippen, schapen, konijnen, honden, poezen, vissen, cavia’s, minivarkens, vogels, pony’s én Lakenvelder koeien genieten elke dag van speciale aandacht van de deelnemers.

Foto veranda

Klaslokaal

De gasten zijn in eerste instantie ouderen. “Mensen met een vorm van dementie, met niet aangeboren hersenletsel, eenzaamheidsproblemen of een ggz-achtergrond. We hebben nu in totaal zeventig cliënten, elke dag twintig.” De jeugdigen die de Jeltehof bezoeken op woensdagmiddag en zaterdag worden begeleid bij de activiteiten. Ze leren zelfvertrouwen opbouwen, samenwerken en samen spelen. Een aantal kinderen heeft adhd, een vorm van autisme of een andere contactstoornis, een lichtverstandelijke beperking of overige problemen. Hun dag op de Jeltehof ontlast ook hun thuissituatie. Uitbreiding is op komst. “We kregen geregeld de vraag of we kinderen konden opvangen die het op de basisschool of in het voortgezet onderwijs niet redden. We zijn daarom een klaslokaal gaan bouwen om elke dag twee tot vier kinderen op te vangen, zodat ze terug naar hun gewone school kunnen worden begeleid. Op zaterdag werkt een talentvolle leerkracht in de groep.”

Alfa Salaris en Personeel

Jos en Sietske runnen zorgboerderij Jeltehof in totaal met zestien personeelsleden. En van accountant werd Alfa in Sneek ook de salaris- en personeelsadministrateur.  “We hebben in het begin tegen elkaar gezegd: we gaan doen wat we leuk vinden. En wat we niet leuk vinden, besteden we uit. Facturering bijvoorbeeld. Op een gegeven moment ben je zo druk dat je daar niet eens meer aan toekomt. Dan hangt er een kapitaal aan onbetaalde facturen in de lucht. Daarom zijn we ook overgestapt op Alfa Salaris en Personeel. Ik vul eenmaal per maand de uren in, Jeanette Stolwijk verwerkt alles tot loonstroken. Wij hebben er geen omkijken meer naar. Ook voor advies kunnen we bij Jeannette terecht: een vraag over het aangaan of beëindigen van arbeidsovereenkomsten, hoe je de salarisschalen toepast, wanneer je moet doorbetalen bij ziekte of hoeveel vaste uren je moet aanbieden aan oproepkrachten.”

“Ook worden we gevraagd en ongevraagd van informatie voorzien, bijvoorbeeld over loonkostensubsidies en recent de zorgbonus. Ook voor benodigde financiële gegevens voor het budgetteren van de personeelskosten kan ik bij haar terecht. Als ik advies nodig heb over het één of ander, dan is een telefoontje snel gedaan. Het werkt prettig samen met Jeanette.”

Omdat het personeelsbestand snel groeide, kreeg Jeltehof in 2019 behoefte aan het vastleggen van de regels binnen ons bedrijf. Personeelsadviseur Kristi Goutbeek heeft daarvoor een personeelshandboek opgesteld. Jos: “Een mooi en duidelijk document voor onze werknemers. Alfa ontzorgt ons, zodat we veel op de werkvloer kunnen meedraaien, daar zijn we onze Jeltehof immers voor gestart.”

Foto huiskamer

‘Eerst maar eens aankijken’

Sietske is er voor de zorginhoudelijke zaken, Jos regelt alles eromheen. Van klussen tot het overleg met de gemeenten. Inmiddels vordert het klaslokaal gestaag. “Of we dan helemaal klaar zijn? Dat zeg ik ook altijd. Maar dan zeggen anderen meteen: ‘Jos, jij bent nóóit klaar”, zegt hij met een lach. En dan weer serieus: “Maar het is wel de bedoeling. De wijze van aanbesteden bij de gemeente gaat veranderen, daarom werken we nu met zeven zorgboerderijen samen in de ‘Coöperatie Zorgboeren Zuidwest Friesland’ om sterk te staan. Laten we het eerst maar een tijdje aankijken.”