Hilberts Bloembollen ervaart onzekere tijden voor de bloembollensector door Corona

8 juni 2020 | Door:  Nicole Ensing

Het mag duidelijk zijn dat de coronacrisis op de hele samenleving en dus ook de bloembollensector een onmiskenbare invloed heeft. Wie zijn de kopers? Zijn er wel voldoende kopers? En tegen welke prijs worden de bollen verkocht? Dit zijn vragen die leven bij de telers, zo ook bij Martin en zijn vrouw Hilda van Hilberts Bloembollen in Beilen. Veel zal uiteindelijk afhangen van de vraag en op welke termijn de bloemenmarkt zich wereldwijd gaat herstellen.

Hoe het allemaal begon…

Martin is in 1992 begonnen met de teelt van een halve hectare lelies, naast zijn baan bij de agrarische bedrijfsverzorging. “Ik kom zelf niet uit een boerenfamilie, maar toch wilde ik vroeger eerst boer worden. Ik beschikte alleen niet over de noodzakelijke quotums. De vrije markt trok mij wel aan en om die reden ben ik toen gestart met de contractteelt. In 1996 kochten Martin en Hilda voor het eerst 1.5 hectare grond in Beilen. In 1997 hebben zij hun woning en eerste schuur laten bouwen naast dit perceel, waar ze nu wonen samen met hun twee kinderen. Van daaruit zijn ze verder gegroeid in de bollenteelt. Martin besloot om naast de lelies ook tulpen te gaan telen om zo risico’s beter te spreiden. “Sinds ongeveer 2012 verzorgen wij ook onze eigen lelieteelt. Naast de lelies en tulpen worden er sinds vorig jaar ook Astilbes geteeld. Hilda en ik hebben gezamenlijk de keuze gemaakt om deze stap te zetten. Ook Hilda komt niet uit een boerengezin. Zij verzorgt voornamelijk de administratie en de BTW boekhouding. In deze business is 100% inzet niet genoeg. Het is altijd 120% geven, 7 dagen in de week. Voor ons is het een manier van leven, waarin het belangrijk is dat het je passie is, en dat is het zeker van ons. Het grote verantwoordelijkheidsgevoel die ik voel en draag, kan ook wel eens mijn valkuil zijn.”

The best of Drenthe

Ruim 65% van alle bloembollen in de wereld komt van Nederlandse bodem. Elk jaar weer zie je toeristen uit de hele wereld de prachtige bloemenvelden bezoeken. Het is een ware attractie. De kwaliteit van de bloembollen, en zeker die van de lelies is afhankelijk van de zandgronden, vertelt Martin. “Aangezien het noorden bestaat uit een zanderige bodem, kunnen de lelies hier goed worden geteeld. In de normale situatie gaat een deel van de leliebollen naar Noord-Holland en  worden de lelies die eigen teelt zijn in Drenthe verwerkt. Veel leliebollen worden geëxporteerd naar China, Japan, Mexico, Verenigde Staten en Canada.”

Overheidsmaatregelen

“Ik denk dat de overheid de juiste maatregelen heeft getroffen door middel van een slimme lockdown in te voeren. Wij hebben in het begin  van de lockdown weinig hinder ondervonden en hebben gewoon lelies geplant. Bij het selecteren van de tulpen  hebben we de 1.5 meter afstand in acht genomen. Het planten van de Astilbes is door Poolse medewerkers gedaan die uit hetzelfde huishouden kwamen. Hiermee bedoel ik dat we er rekening mee hielden dat ze in dezelfde woning sliepen. Momenteel hebben de lelie exportbedrijven grote voorraden, die in de loop van dit jaar moeten worden uitgeleverd. Ik vrees dat het coronavirus ook voor de lange termijn een impact zal hebben op de nationale en internationale vraag naar lelies. Ons areaal van de bloembollen is in 2020 met 15 tot 20% gekrompen ten opzichte van 2019. Daarnaast is er door de onzekere marktsituatie 20 hectare niet gepland. In normale situaties halen wij in december zo’n 50 tot 60% van de opbrengst binnen en wordt er op voorhand al verkocht. Momenteel hebben we nog niks verkocht en weet ik ook nog niet aan wie ik het ga verkopen. Het is best een onzekere tijd. Je merkt dat de exporteurs erg voorzichtig zijn, aangezien zij het ook weer moeten verkopen. In de laatste twee jaar is de prijsvorming van de lelies erg onder druk komen te staan, en nu met de corona merk je dat de prijs extra onder druk staat. Het is dan wel fijn dat Alfa je attendeert en ondersteunt in de maatregelen waar ik gebruik van kan maken.”

Iedereen zit in hetzelfde schuitje

“Naast ondernemer ben ik ook bestuurslid van de Koninklijke Algemene Vereniging voor Bloembollencultuur in Noord Oost Nederland. Zij zijn de branchevereniging van de bloembollensector. We hebben onderling contact met elkaar en dan merk je dat iedereen in hetzelfde schuitje zit."

"We zijn binnen ons bedrijf altijd op zoek naar andere teelten. Hier zitten alleen wel wat haken en ogen aan. We hebben één kans in het jaar om een andere/nieuwe teelt op te starten. Allereerst ben je een half jaar verder voor een teelt en dan moet je er ook nog mensen voor zien te krijgen. Voordat je dat aan de gang hebt, ben je een mooi poosje verder. Als het dan niet lukt, is er een heel jaar verloren en moeten we een jaar wachten op een nieuwe kans. We moeten hier dus goed over nadenken omdat het zó risicovol is. In de praktijk zie je dat het rendement en het risicoprofiel in de afgelopen 10 jaar helemaal scheef is gegroeid. De hele landbouwsector, voeding en bloemen, behaalt weinig rendement. Daarnaast zijn er andere partijen die er weer een boterham aan willen verdienen. Dit maakt dat we bewuste keuzes in het bedrijf moeten maken. Investeringen staan op een laag pitje, er worden geen nieuwe machines aangeschaft en ook het telen van een nieuwe soort of ras stellen we uit.”

De anderhalvemetersamenleving wordt nog een uitdaging

“De afspraken met collega’s doen we zoveel mogelijk via de telefoon en we plannen zo min mogelijk bezoeken in. In de kantine hebben we overal een stoel tussen weg gehaald om de 1.5 meter te kunnen waarborgen. Verder hanteren we praktische maatregelen, zoals handen wassen. De werkzaamheden die we nu uitvoeren willen prima op deze manier. In juli zal de verwerking van de tulpen plaatsvinden en dat wordt nog wel een uitdaging. Het is lastig om hierbij de 1.5 meter afstand te hanteren. Ik heb hier ook nauw contact over met de KAVB en LTO over hoe we dit moeten gaan invullen. Dit zou bijvoorbeeld opgelost kunnen worden door  aan de lopende band een mondkapje te dragen en een afscheiding tussen de mensen van plexiglas te maken. Het is dan fijn dat je met elkaar kan overleggen over dit soort zaken. Maar ik vraag me wel af hoe lang het nog gaat duren?
Het is in ieder geval van groot belang dat de consument bloemen blijft kopen. Dat is de motor van de sierteelt.”

De schouders eronder

“Ondanks de moeilijke periode waar we met elkaar in zitten, is de sfeer goed met elkaar. Het team waar we mee werken bestaat uit drie vaste medewerkers, 1 BBL’er, ZZP’ers en Poolse medewerkers. We zetten met elkaar de schouders eronder. Dat we nu even met elkaar op de kosten moeten letten, zijn de jongens zich goed van bewust. We maken bewuste keuzes bij reparaties en proberen de goede dingen te doen. We doen het met elkaar, want ik besef me ook maar al te goed dat ik niks ben zonder hen!”

De samenwerking met Alfa is goed

“Sinds het begin van ons bedrijf doen wij al zaken met Alfa en dat verloopt nog steeds naar tevredenheid. We zijn begonnen met Carl, toen hij nog heel jong was, lacht Martin. Inmiddels komt Erwin al een hele tijd bij ons over de vloer. De administratie en liquiditeitsbegroting wordt bij ons opgepakt door een ZZP’er, die goed contact en korte lijntjes heeft met Erwin om alles in goede banen te leiden. Erwin is altijd goed te bereiken en beschikt over de juiste kennis en kunde, dat vind ik heel belangrijk. Als hij iets niet weet, is er altijd wel een back up en dat is fijn.”

Klik hier voor de website van Hilberts Bloembollen