“Op de golfbanen kijken ze alweer uit naar de schaapskudde”

1 maart 2019 | Door:  Marco te Grotenhuis

Veel toekomst zag hij niet in het gemengde boerenbedrijf van zijn ouders in Kootwijkerbroek. “Het was klein, maar grootschaliger wilde ik niet.” Maar wat dan? “Iets met schapen, dat zou ik wel leuk vinden”, laat Gert van de Bor een keer vallen tegen een vertegenwoordiger van een toeleverancier. Die, heel toevallig, wist ‘dat er zoiets te koop stond’. En zo kan het gebeuren dat Gert met echtgenote Miranda alweer tien jaar eigenaar is van de Grazerie, dat voor overheden terreinen beheert met schaapskuddes.

Hij kan er van genieten, van zijn honderden schapen. Het is vooral het Kempische heideschaap dat bij de Grazerie van Gert van de Bor ‘in dienst’ is. “Schapen met een makkelijk karakter. Aaibaar, met een goed kudde-instinct. Dat is weer belangrijk voor de hond, dat schapen niet alle kanten op willen. En het zijn ook nog eens prachtige schapen. Ze eten alles. Ze worden zelfs ingehuurd voor de bestrijding van bereklauw en de beruchte Japanse duizendknoop.”

Met de overname van de kudde viel alles op zijn plaats. “We hadden thuis een gemengd bedrijf met veertig melkkoeien en vijfhonderd vleesvarkens. De stal zat vol. Met de varkens had ik niet veel. Uitbreiden zou betekenen dat we er veel kapitaal in moesten steken, ook om melkquotum te kopen. Maar ja: als we niks zouden doen, hadden we over tien jaar geen bedrijf meer. Dat was wel zeker.”

'Alles was nieuw'

Totdat die vertegenwoordiger zijn pad kruiste en de gouden tip gaf: in Brabant stond de Grazerie te koop, met zeshonderd schapen. Die, toevallig of niet, verantwoordelijk waren voor het onderhoud van de dijk langs de rivier de Eem in Amersfoort, om de hoek bij Kootwijkerbroek. “lk ben er twee keer wezen kijken en ik was gelijk enthousiast. De schapen én de opdrachten kon ik zo overnemen. Maar ja, alles was nieuw voor me. Ik heb er een jaar voor uitgetrokken om het vak te leren. Als je met vijfhonderd schapen over de dijk loopt, moet je wel zorgen dat je de controle houdt.”

Golfterreinen

Hoewel Gert het schapen drijven en het omgaan met de border collies inmiddels onder de knie heeft, laat hij het werk meestal over aan zijn medewerkers. Temeer omdat het aantal opdrachten zich langzaam maar zeker uitbreidde. De Grazerie ging ook grotere groengebieden in de stad Amersfoort begrazen, het Geldersch Landschap meldde zich als opdrachtgever, er kwamen golfterreinen bij. Gert: “Op de golfbanen kijken ze er alweer naar uit wanneer we weer langskomen met de kudde.”

Ecologische functie

Maar het is niet alleen maar een pittoresk gezicht, grazende kuddes. De schapen hebben ook een ecologische functie. “Met schapen krijg je een betere grasmat. Die wordt dichter, je hebt veel meer sprietjes per vierkante meter. Ook krijgen insecten meer kans op zo’n grasmat. De biodiversiteit gaat erop vooruit, want een schaap maakt het gras nooit helemaal kaal zoals een machine wel doet. Een loonwerker kán goedkoper zijn. Maar heb je een lastig talud met struiken en bomen, zoals op de dijk, dan is een schaap niet duurder dan een bosmaaier.”

De bedrijfsvoering is aangepast aan de moderne tijd. “De traditionele schaapsherder die met zijn kudde lekker in het zonnetje loopt vind je nog wel op de heide. Maar bij ons gebeurt het op een eigentijdse manier. De schapen lopen tussen flexibele rasters, zodat we goed kunnen controleren dat elk stuk wordt begraasd.” De dijk langs de Eem, tussen Amersfoort en Bunschoten, krijgt zo’n drie, vier keer per jaar bezoek van de Grazerie. Het fokken houdt Gert in eigen beheer. De lammertijd is bijna voorbij, zodat de kudde weer op volle sterkte is als op 1 april het seizoen begint. Dat loopt door tot november, als de schapen zich nog tegoed kunnen doen aan het lange gras in de polders.

Probleem met betalingsrechten

Alfa houdt een oogje op de financiën. “Mijn ouders waren er al klant. Alfa heeft toen ook de overname van de kudde begeleid. Dat is prettig verlopen. Als je het ergens naar je zin hebt moet je niet verder kijken. Twee jaar terug had ik een probleem met betalingsrechten. Daar heeft Alfa toen ook goed over meegedacht om alles weer op de rit te krijgen. Dat loopt nu weer netjes. Daarom bevalt het mij goed bij Alfa.”