De voor- en nadelen van een fiscale eenheid

5 maart 2024 | Door:  Bob Lawende

Als ondernemer is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de verschillende fiscale mogelijkheden die je bedrijf ten goede kunnen komen. Eén van die mogelijkheden is het vormen van een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting. Hieronder bespreken we de voor- en nadelen hiervan.

Wat is een fiscale eenheid?

Een fiscale eenheid is een groep van rechtspersonen (bijvoorbeeld moeder- en dochterondernemingen) die gezamenlijk als één belastingplichtige worden behandeld. Dit betekent dat ze gezamenlijk aangifte doen voor de vennootschapsbelasting, als ware het één entiteit.

De voordelen

1. Het grootste voordeel van de fiscale eenheid ligt in de verrekening van verliezen van de ene vennootschap met winsten van een andere vennootschap. Zonder fiscale eenheid beperkt verliesverrekening zich tot winsten uit andere jaren van diezelfde vennootschap.
2. Het overdragen van activa en passiva van de ene vennootschap naar de andere (interne reorganisatie) geschiedt veelal met de fiscale faciliteit van de bedrijfsfusie. Zo wordt voorkomen dat de overdragende vennootschap winst moet nemen. De bedrijfsfusie werkt echter alleen wanneer een zelfstandig gedeelte van een onderneming wordt overgedragen. Voor losse activa werkt dit niet. Binnen een fiscale eenheid kan ook losse activa worden overgedragen zonder winstneming. Hier past de waarschuwing bij dat deze overdracht alsnog tot winstneming kan leiden indien de fiscale eenheid binnen 6 jaar wordt verbroken.
3. Eén van de voorwaarden van de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA) is het vereiste dat de betreffende bedrijfsmiddelen niet worden verhuurd aan derden. Hieronder kan ook een moedermaatschappij vallen die bedrijfsmiddelen verhuurt aan een dochtermaatschappij. Binnen een fiscale eenheid is geen sprake van verhuur aan derden. Dit kan dus leiden tot een betere benutting van de KIA.

De nadelen

1. De vennootschapsbelasting kent twee tariefschijven: 19 procent tot een winst van 200.000 euro en 25,8 procent voor winsten boven 200.000 euro. Binnen een fiscale eenheid worden de winsten van verschillende vennootschappen bij elkaar geteld. De lage tariefschijf wordt daarmee maar eenmaal benut. Indien de afzonderlijke onderdelen van een fiscale eenheid allemaal winst maken, is een fiscale eenheid meestal niet voordelig.
2. Alle vennootschappen die behoren tot een fiscale eenheid zijn hoofdelijk aansprakelijk voor belastingschulden van andere vennootschappen binnen deze fiscale eenheid. Het faillissement van één onderdeel van de fiscale eenheid kan dus nadelige gevolgen hebben voor de overige entiteiten. Deze hoofdelijke aansprakelijkheid werkt uitsluitend voor belastingschulden en heeft geen effect voor andere schuldeisers.
3. De gezamenlijke investeringen van alle entiteiten binnen een fiscale eenheid kunnen boven het maximumbedrag komen voor de KIA. Het tijdig verbreken van de fiscale eenheid kan in zo’n geval ervoor zorgen dat de afzonderlijke entiteiten deze aftrek wel kunnen benutten.
4. Een fiscale eenheid doet slechts één aangifte vennootschapsbelasting. Dit wordt wel eens als een administratief voordeel genoemd, maar de praktijk is ook vaak dat een dergelijke aangifte juist complexer is dan afzonderlijke aangiften voor iedere vennootschap.

Voor iedere onderneming wegen de voor- en nadelen anders. Daarnaast kunnen de voor- en nadelen per jaar anders uitvallen. Het is daarom goed om te weten dat een fiscale eenheid eenvoudig kan worden aangegaan, uitgebreid en verbroken. Dit hoeft niet bij het begin of einde van een boekjaar, ook gedurende het boekjaar zijn wijzigingen mogelijk. Het aangaan van een fiscale eenheid kan zelfs met maximaal drie maanden terugwerkende kracht.

Meer weten of een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting fiscaal interessant is? Neem contact op met mij of één van mijn collega’s.