500 aanmeldingen subsidieregeling sanering varkenshouderijen

4 februari 2020 | Door:  Jos Janssen

Vorige week werd bekend dat 500 varkenshouders zich hebben aangemeld voor de Subsidieregeling sanering varkenshouderijen, waarvan 305 in Brabant, 102 in Limburg en 96 in Oost Nederland. De aanmelding sloot op 15 januari.

Forse aantallen gelet op het feit dat de resultaten van de sector mede door de Afrikaanse varkenspest in China op dit moment goed zijn. Het geeft aan dat ondernemers in hun individuele situatie een afweging maken van hun kansen en mogelijkheden op de langer termijn. Een beslissing die in een individuele situatie kan getuigen van goed ondernemerschap.

De aanmelding betekent nog niet dat dat de aanvraag wordt gehonoreerd. Er is voor de regeling 180 miljoen euro in kas en de bedrijven met de grootste geur-emissie komen al eerste in aanmerking. Op dit moment is niet duidelijk of nog extra middelen beschikbaar zullen komen.

Aangemeld, hoe nu verder?

Uiterlijk 15 april moet de Minister nu beslissen of je in aanmerking komt om deel te nemen. Je krijgt dan of een verleningsbeschikking met een overeenkomst of een afwijzingsbeschikking. Kom je in aanmerking stuur je de ondertekende overeenkomst binnen 8 weken in dan ga je definitief stoppen. Binnen 6 weken ontvang  je dan een voorschot van 10 % van het subsidiebedrag.

Je moet dan binnen 8 maanden stoppen met de varkenshouderij en andere intensieve veehouderij op de betreffende locatie. Deze keuze is onomkeerbaar. De varkensrechten moeten voor ten minste 80 % vervallen, de omgevingsvergunning moet worden ingetrokken en het bestemmingsplan moet worden gewijzigd.

Omvang subsidie

De subsidie bestaat uit een bijdrage voor de vervallen varkensrechten en een compensatie voor het waardeverlies van de stallen. Je kunt een voorschot van 70 % ontvangen van de subsidie als alle acties behalve de sloop en de verwijdering van de gebouwen hebben plaatsgevonden. Dit laatste moet hebben plaatsgevonden binnen 14 maanden na 15 januari 2020. Daarna kan alles worden afgerond en kan bij goedkeuring door de NVWA de laatste 20 % worden uitgekeerd.

Procedure helder, fiscaal ook helder?

Dat laatste kan niet worden gezegd omdat de gevolgen met name afhankelijk zijn van jouw specifieke situatie en jouw plannen.

Overheidsingrijpen

Stop je jouw volledige onderneming dan mag je, als je binnen 12 maanden een nieuwe onderneming start, de stakingswinst afboeken op investeringen binnen deze nieuwe onderneming. De regels van de HIR zijn hier dan op van toepassing. Dit omdat men heeft bepaald dat er dan sprake is van overheidsingrijpen.

Bij een gedeeltelijk staking kan een gewone HIR worden gevormd, maar de mogelijkheden hiervan zijn beperkt. De afboekingen moeten dan plaatsvinden in een andere tak van het bedrijf waarbij effectief alleen kan worden afgeboekt op investeringen die in 10 jaar of korter worden afgeschreven. Bovendien speelt dan ook de zogenoemde boekwaardeis. Bij de gewone HIR heb je wel meer tijd om te herinvesteren.

Bepaling omvang stakingswinst

Bij het bepalen van de omvang van de stakingswinst is een aantal punten waarover overleg wordt gevoerd met de Belastingdienst. Wij zijn van mening dat de subsidie voor het waardeverlies van de stallen moet worden gesaldeerd  met de te maken sloopkosten en de boekwaarde van de stallen. Uitgaande van dit standpunt zijn de sloopkosten en het verlies aan boekwaarde van de stallen volledig fiscaal aftrekbaar.

Landbouwvrijstelling

Bij staking of verkoop heb je op de stakingswinst of boekwinst op de ondergrond van de stallen, het erf en de cultuurgrond, in principe recht op de landbouwvrijstelling. Dit houdt in dat het verschil tussen de boekwaarde en de waarde in het economische verkeer bij agrarische bestemming fiscaal onbelast is.

Ruimte voor ruimte

Mogelijk kan je ook deelnemen aan een zogenaamde “ruimte voor ruimte regeling”. Let wel als hierdoor meerwaarde ontstaat op de grond boven de waarde in het economische verkeer bij agrarisch bestemming dan is deze in principe belast. Deze boekwinst valt in principe niet onder de landbouwvrijstelling.

Wanneer staking?

Gelet op de geschetste procedure kan de staking meerdere jaren in beslag nemen. Het is van belang dat de Belastingdienst de staking zo mogelijk in aanmerking neemt als een langlopende liquidatie. Hierdoor heb je meer mogelijkheden als je een stakingslijfrente of vergelijkbaar bankspaarproduct wilt storten. De lijfrente moet namelijk in principe uiterlijk voor 1 juli na het jaar van staking zijn betaald.  

Tot slot is het ook van belang dat het moment van staking zo uitpakt dat de toepassing en verrekening van (niet benutte) zelfstandigenaftrek mogelijk is. In het laatste jaar moet je dan ten minste 1.225 uur en 50 % van u voor arbeid beschikbare tijd heb ingezet voor jouw onderneming(en).

Andere fiscale aandachtspunten bij deelname aan de regeling

Bij staking krijgt je met meerdere belastingsoorten te maken bijvoorbeeld:

• Schenkbelasting of successierecht: Hiervan kan sprake zijn als je de afgelopen 5 jaar de onderneming met toepassing van de Bedrijfsopvolgingsregeling hebt overgenomen en dus niet kunt voldoen aan de voortzettingseis.
• Omzetbelasting: De regeling geeft aan dat de uit te keren subsidies niet met omzetbelasting belast zijn. Echter, u moet er wel rekening mee houden dat u bij staking en gedeeltelijk verkoop ook voor de omzetbelasting de onderneming zult moeten afwikkelen. Aan de orde is dan mogelijk een herziening bij recente investeringen (afgelopen 5 jaren bij roerende zaken en 10 jaar bij gebouwen) en mogelijk af te dragen btw bij verkopen.
• Overdrachtsbelasting: Ook hier kan heffing aan de orde komen, bijvoorbeeld als er onroerende  zaken zijn ingebracht in de firma met toepassing van een vrijstelling en deze firma nog geen 3 jaar loopt. Een ander voorbeeld is als je grond verkoopt voor andere dan agrarische doeleinden die 10 jaar in het agrarisch bedrijf benut had moet worden.

Tot slot

Kan je deelnemen aan de regeling, dan komen er bij jou op korte termijn veel vragen op.
Wij zijn jou bij het beantwoorden van deze vragen graag behulpzaam, en willen benadrukken dat het fiscaal en financieel maatwerk is.
Graag staan wij jou in dit proces bij.