Wat je moet weten over ANBI’s en andere organisaties zonder winststreven (deel 1)

31 mei 2021 | Door:  Martin van den Brink

Ben je bijvoorbeeld lid van een kerk of een vereniging? Of ben je betrokken bij een stichting als donateur of als bestuurslid? Dan heb je te maken met een organisatie zonder winststreven. In een paar artikelen besteed ik aandacht aan diverse soorten organisaties zonder winststreven, zoals ANBI’s. Welke wettelijke verplichtingen hebben zij? En van welke fiscale voordelen kunnen die organisaties profiteren? Aan het eind van dit artikel vind je nog vier tips. Lees ook deel 2 en deel 3 met tips over ANBI's. 

In mijn praktijk als accountant heb ik diverse stichtingen als klant. Sommige stichtingen functioneren als een gewoon bedrijf en zijn belastingplichtig voor de omzetbelasting, de loonbelasting en de vennootschapsbelasting. Andere stichtingen worden aangemerkt als ANBI: Algemeen Nut Beogende Instelling. Daarnaast zijn er nog andere stichtingen die wel een goed doel nastreven maar een te beperkte groep van  gebruikers hebben, zodat ze niet in aanmerking komen voor de ANBI-status.

De ANBI-status verkrijgen: de voor- en nadelen

Om als instelling, waaronder een stichting of vereniging, in aanmerking te komen voor een ANBI-status moet die instelling zich nagenoeg geheel inzetten voor het algemeen belang. Een vereniging, zoals de plaatselijke voetbalclub, is meestal geen ANBI omdat het algemeen belang ontbreekt. Bepaalde verenigingen kunnen misschien wel als SBBI (sociaal belang behartigende instelling) worden aangemerkt. Over het onderscheid tussen een ANBI en een SBBI lees je de volgende keer meer.

De voorwaarden waaraan moet worden voldaan om een ANBI te worden staan hier beschreven.

De voordelen voor een ANBI-instelling:

• Een ANBI betaalt geen erfbelasting of schenkbelasting over erfenissen en schenkingen die zij ontvangt.
• Als de ANBI zelf schenkingen doet in het algemeen belang, hoeft de ontvanger geen schenkbelasting te betalen.
• Een ANBI komt in aanmerking voor teruggaaf van energiebelasting.
• Vrijwilligers die voor een ANBI werken doen daarmee onder bepaalde voorwaarden een gift aan een ANBI.
• Donateurs van een ANBI mogen hun giften aftrekken van de inkomsten- of vennootschapsbelasting. Voor donateurs van culturele ANBI’s geldt een extra giftenaftrek.

Verplichtingen van een ANBI

Een ANBI-instelling zijn brengt ook verplichtingen met zich mee. Zo moet een ANBI verplicht haar gegevens publiceren op een eigen website of op een gemeenschappelijke website, bijvoorbeeld een brancheorganisatie. Sinds 1 januari 2021 zijn grote ANBI’s verplicht om voor de publicatie van de gegevens gebruik te maken van standaardformulieren.

Grote ANBI’s zijn:

• zij die actief geld werven onder derden en waarvan de totale baten in het desbetreffende boekjaar meer bedragen dan 50.000 euro
• of die niet actief geld of goederen werven onder derden, als de lasten in het betreffende boekjaar meer dan 100.000 bedragen euro

Op de website van de Belastingdienst vind je de eerder genoemde standaardformulieren. Iedere ANBI moet binnen zes maanden na afloop van het boekjaar een financiële verantwoording publiceren op haar website. Daarnaast moeten nog een aantal andere gegevens worden gepubliceerd. Deze zijn hier na te lezen. Je Alfa adviseur kan je hierbij ondersteunen.

Tip 1: Ingehouden dividendbelasting terugvragen

Van oorsprong zullen de meeste stichtingen om risico-overwegingen hun vermogen op de bank hebben staan. Momenteel is er sprake van negatieve rente als het vermogen op de bank al meer dan 100.000 euro is. Stichtingen gaan daarom nu zoeken naar alternatieve beleggingen en wellicht meer in aandelen beleggen. Als er dan dividend wordt uitgekeerd op die aandelen, wordt standaard vijftien procent dividendbelasting ingehouden. Als je organisatie niet belastingplichtig is voor de vennootschapsbelasting, kun je de ingehouden dividendbelasting terugvragen bij de Belastingdienst via deze procedure. Uiteraard is je Alfa-adviseur je hierbij graag van dienst. Bij een jaarlijks dividend van 10.000 euro kun je hiermee 1500 euro ingehouden dividendbelasting terugkrijgen.

Tip 2: Energiekosten? Dan energiebelasting terugvragen

Als de instelling een pand in gebruik heeft en energie verbruikt, staat op de energienota ook energiebelasting vermeld. ANBI’s en andere bepaalde instellingen kunnen dan vijftig procent van de energiebelasting terugvragen. Afhankelijk van de energienota kan per jaar wel honderden tot misschien wel duizenden euro’s aan energiebelasting worden teruggevraagd.  

Tip 3: Check de ANBI-status

Op de site van de belastingdienst kan je zoeken of jouw organisatie ook een ANBI is, sinds wanneer en of zij ook een culturele ANBI zijn. Ook vind je welke organisaties in jouw woonplaats allemaal de ANBI-status hebben. Let op, op deze site wordt het huidige adres van de ANBI aangehouden als woonplaats. Bij bestuurswisselingen kan een ANBI in een bepaalde plaats niet meer zichtbaar zijn. Veelal is dit het woonadres van de secretaris.

Tip 4: Bezig met cultuur? Probeer een culturele ANBI te worden

Als een ANBI een culturele instelling is, kan deze de status 'culturele ANBI' krijgen. Om als culturele ANBI te worden aangemerkt moet de instelling voor minstens negentig procent actief zijn op cultureel gebied. Donateurs van culturele ANBI’s hebben een extra belastingvoordeel, omdat voor hen een giftenaftrek geldt van het bedrag van de gift, vermenigvuldigd met 1,25. Voorbeelden van culturele ANBI’s zijn instellingen die onder andere actief zijn in beeldende kunst, erfgoed (musea, historische verenigingen), dans, film, en theater. Je bent als organisatie dus ‘aantrekkelijker’ met een culturele status. Deze kan je aanvragen bij de Belastingdienst.

Wat kun je nog meer verwachten?

In volgende artikelen ga ik onder andere nader in op de verslaggevingsvoorschriften en het verschil tussen ANBI’s en SBBI’s.

Alfa helpt

Ben je betrokken als penningmeester bij een organisatie zonder winststreven, beoordeel dan of een of meerdere tips van toepassing zijn. Je Alfa-accountant helpt je graag hierbij.