Bureau Helsdingen; “Alles wat je in een restauratieproject kunt tegenkomen hebben wij in huis”

1 november 2021

Nieuwe producten, nieuwe diensten: voor veel bedrijven dagelijks werk. Niet voor Bureau Helsdingen. “We zijn nu bezig met de restauratie van een toren van kasteel Loenersloot bij Vinkeveen. Die is 750 jaar oud”, zegt Piet den Hertog, grondlegger van het onderzoeks- en adviesbureau voor cultuurhistorie. ‘Nieuw’ is hier relatief. “De ondergrens voor ons werk ligt bij projecten van vlak na de Tweede Wereldoorlog.” Piet begint Bureau Helsdingen 21 jaar terug min of meer bij toeval.. Inmiddels is het bureau gevestigd in een gerestaureerde schuur uit de negentiende eeuw die representatief is voor het werk en de drijfveren van Bureau Helsdingen.

Het is geen specialisme dat je elke dag tegenkomt: een onderzoeks- en adviesbureau voor cultuurhistorie, thuis in monumenten en historische boerderijen. En zeker niet met negen medewerkers, van wie er zeven vast op de loonlijst staan. “Er zijn wel collegabedrijven, maar dat zijn vaak architectenbureaus die dit soort dingen erbij doen. Of eenpitters met één specialisatie. Maar geen bureaus als wij”, zet Piet den Hertog de zaken in het juiste perspectief.

Met hts elektrotechniek als basis wordt hij projectmanager en leidinggevende in de ICT-sector. Piet woont in een boerderij Helsdingen, een vlekje onder Vianen waar het bureau zijn naam aan dankt. Die boerderij was ooit het agrarisch bedrijf van zijn ouders. “Ik heb het ouderlijk huis overgenomen. Op dat moment was er veel achterstallig onderhoud. Ik ben me erin gaan verdiepen. Hoe zit zo’n oude boerderij in elkaar? Wat voor technieken zijn er voorhanden om te restaureren? We zijn aan de gang gegaan. Een meerjarenproject was het. Toen was het klaar en dacht ik: nou heb ik er verstand van en doe ik er niks meer mee.”

Meer interesse voor cultuurhistorie

Het is rond die tijd, begin deze eeuw, als er in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden meer interesse komt voor cultuurhistorie. Er gaan projecten lopen waar Piet aan deelneemt. En hij wordt nog enthousiaster. “Boerderijen horen bij het DNA van de streek. Je ziet dat elke regio een eigen karakter heeft. Daar zou meer aandacht voor moeten komen. Zo ontstond het idee voor een boerderijenstichting met als doel het stimuleren van de verantwoorde restauratie. Die heb ik helpen oprichten. Op een gegeven moment begon het lekker te lopen. Er kwam ook wat subsidiegeld aan de horizon. En ik vond het zo leuk dat ik heb gezegd: ik wil dit zelf wel gaan doen. Ik heb mijn baan opgezegd en heb in overleg met het bestuur alle klussen die op het lijstje stonden voor mijn rekening genomen.”

Monumentenadviesbureau

Hij voltooit een opleiding bouwhistorie en restauratie. Bureau Helsdingen begint met boerderijen maar inmiddels is de horizon verbreed. “We zijn een monumentenadviesbureau”, zegt Piet. “We doen relatief veel boerderijen. Maar we doen eigenlijk alle monumenten. Technische inspecties, aankoopkeuringen, inventarisaties. Wat is hier aan de hand, wat er moet er meteen gebeuren en wat kunnen we doorschuiven? En zijn er subsidiemogelijkheden?”

Allerhande specialisten

Onder zijn medewerkers zijn allerhande specialisten: medewerkers die verstand hebben van bouwhistorie en van bouwtechniek maar ook een historisch geograaf. Piet: “We hebben toevallig gisteren een dame aangenomen die net is afgestudeerd als architectuurhistoricus. Alles wat je maar in een restauratieproject kunt tegenkomen hebben wij in huis.”

Ander type bouwvakker

De dienstverlening stopt bij het daadwerkelijke restaureren. Piet: “We gaan niet timmeren, maar we denken met alle plezier mee welke aannemer je moet hebben. Ook de bouwbegeleiding kunnen we doen.” Is elke aannemer geschikt? Hij schudt zijn hoofd. “Een nieuwbouwaannemer moet je niet bij een oud pand neerzetten. Je hebt een ander type bouwvakker nodig die eraan gewend is dat in een monument alles scheef en krom is. Ja, dat specialisme bestaat nog steeds. Je hebt de vakgroep restauratie waar de grotere restauratie-aannemers in zitten. En ik kan het altijd goed vinden met de dorpsaannemer, om het zomaar te noemen. Dat zijn mensen die breed inzetbaar zijn. Die zijn gewend om met oude panden om te gaan. Daar kun je het vakmanschap nog wel vinden.”

De mkb-attitude van Alfa

Ook in de keus voor een accountant laat Piet zich leiden door traditie. “Toen mijn ouders de boerderij nog hadden waren ze aangesloten bij de toenmalige CBTB, wat nu Alfa is. En ik ben daar gebleven. Tot volle tevredenheid kan ik wel zeggen. Het is vooral de mkb-attitude van Alfa die mij heel erg aanspreekt. Nou zijn wij geen agrarisch bedrijf, maar we hebben er wel veel mee te maken. We zitten in dezelfde sfeer.” Alfa verzorgt niet alleen de jaarrekening maar ook de loonadministratie en adviseert ons over onze personeelszaken. “Met onze accountant hebben we een paar keer in het jaar contact, met de salarisadministrateur vaker. Pas nog. Ik had een vraag over een langdurige ziekmelding, hoe ik daarmee moest omgaan. Dan krijg je van personeelsadvies altijd een antwoord dat je de goede kant op stuurt.”