Een erfenis beneficiair aanvaarden; waarom en hoe?

7 juni 2021

Iedereen krijgt er ooit mee te maken; een overlijden in de familiekring waardoor je erfgenaam wordt in een nalatenschap. Hoe de nalatenschap er precies uit ziet weten de meeste erfgenamen niet. Welke opties heb je als erfgenaam? Je kunt een erfenis bij voorbaat verwerpen, of zuiver aanvaarden met alles er op en er aan, maar ook beneficiair aanvaarden. In dat laatste geval kies je voor een bescherming voor jezelf als erfgenaam tegen onbekende schulden van de erflater.

Wat is beneficiair aanvaarden van een erfenis?

Bij beneficiaire aanvaarding aanvaard je een erfenis, maar alleen voor zover deze een positief saldo bevat. Bij zuivere aanvaarding erf je niet alleen de bezittingen, maar ook alle schulden van de erflater. Je volgt de overledene als het ware op in al zijn of haar rechten en verplichtingen. Als blijkt dat de schulden groter zijn dan het vermogen, dan ben je als erfgenaam aldus aansprakelijk voor de schulden en kun je benaderd worden door de schuldeisers. Bij beneficiaire aanvaarding ligt dit anders: je legt dan een verklaring af dat je de erfenis alleen aanvaard ‘onder beschrijving van de boedel’. Zo weet je precies wat de erfenis inhoudt. Je kan dan niet voor verrassingen komen te staan als er bijvoorbeeld schulden blijken te zijn die je niet kende of als er onverwachte belastingaanslagen volgen waardoor er per saldo toch alleen schulden overblijven.

Waarom zou je een erfenis beneficiair aanvaarden?

Met name wanneer de verhoudingen goed zijn wordt er binnen de familiesfeer vaak argwanend gedacht over beneficiaire aanvaarding. Het lijkt over te komen alsof er een gebrek aan vertrouwen is. Dit is doorgaans niet terecht. Een nalatenschap bevat altijd schulden, al zijn het maar de kosten voor een uitvaart die nog voldaan moeten worden. Als er enkel schulden overblijven, heeft niemand belang bij de erfenis. Sommige schulden zijn bekend en sommige schulden niet, ook niet bij de erflater. Het kan bijvoorbeeld gaan om een afrekening van langdurige zorg of andere onverwachte en/of onvoorziene kosten. Dit is de reden waarom beneficiaire aanvaarding altijd verstandig kan zijn.

Hoe kun je een erfenis beneficiair aanvaarden?

Als je een erfenis beneficiair wil aanvaarden, moet je een verklaring afleggen. Het is van essentieel belang dat je die verklaring tijdig aflegt en wel vóórdat je ook maar een handeling uitvoert, waarbij je beschikt over de erfenis. Als je ‘gewoon’ aan de slag gaat met de verdeling van de erfenis dan heb je de erfenis zuiver aanvaard. Deze gemaakte keuze is definitief. De genoemde verklaring leg je (eventueel via de notaris) af bij de Rechtbank. Dit moet elke erfgenaam persoonlijk doen. Willen alle erfgenamen beneficiair aanvaarden? Dan kun je dit als erfgenamen allemaal tegelijk doen in één verklaring zodat je slechts één keer leges verschuldigd bent aan de Rechtbank. De leges bedragen op het moment van schrijven € 132,- en verzekeren je dat je niet voor verrassingen komt te staan.

Er zit wel een nadeel aan het beneficiair aanvaarden en dat is dat je als vereffenaar de nalatenschap moet beheren; je moet dan een administratie verzorgen en alle schuldeisers en schuldenaren informeren. Ook moet je voorkomen dat de kosten verder oplopen.

Zuiver aanvaard en je wil eigenlijk alsnog beneficiair aanvaarden

Als je als erfgenaam zuiver hebt aanvaard en je wordt later geconfronteerd met een schuld die je niet kende en ook niet behoorde te kennen dan biedt de wet sinds 2016 nog een ontsnappingsmogelijkheid. Je kan dan toestemming vragen aan de kantonrechter om alsnog beneficiair te mogen aanvaarden, mits je binnen drie maanden na het bekend worden met de schuld de Rechtbank hierom vraagt.

Kortom; ben je erfgenaam in een nalatenschap en heeft bovenstaande je aan het denken gezet? Of kies je sowieso liever voor zekerheid? Als je op tijd bent is beneficiaire aanvaarding zo geregeld. Neem voor meer informatie contact op met één van onze adviseurs, die kunnen hier meer over vertellen.

Lees meer

Erfenis bij een scheiding
Het familiefonds: wel schenken, maar niet de zeggenschap kwijtraken
Mag het eigenlijk, het zwarte schaap van de familie onterven?